اقشار مختلفی از جامعه عضو کتابخانه دیواندره هستند و تعداد آنها با برنامه های پیش رو بیشتر خواهد شد

به گزارش بارانی خبر، مطالعه و انس بیشتر با کتاب مهم‌ترین راهکار برای ارتقای فرهنگ جامعه و حرکت به طرف پیشرفت است، اما جامعه ما از کتاب و کتابخوانی غافل است و بسیاری معتقدند شبکه های اجتماعی مهم ترین عامل کاهش سرانه مطالعه در جامعه است.

در چند دهه گذشته در کنار کاهش تیراژ‌ و عنوان کتاب‌ها شاهد کاهش سرانه مطالعه در کشور و کردستان بودیم. آنچه مشخص است نباید از کتاب فاصله گرفت. توسعه و گسترش کمی و کیفی مطالعه کتاب باید در دستور کار همه اقشار جامعه باشد و همه از کتاب بهره‌مند باشند.

تاسف انگیز است که امروز در جامعه همه چیز در اختیار جوانان قرار دارد غیر از کتاب، حال آنکه کتاب و کتابخوانی در زندگی هر انسانی باید جایگاه بلند و ویژه‌ای را به خود اختصاص دهد. هر چه میزان مطالعه در جامعه‌ بالا باشد، رسیدن‌ آن جامعه به توسعه و پیشرفت سریع‌تر صورت خواهد گرفت. 

پیرامون این موضوع  و وضعیت سرانه مطالعه در استان و دیواندره با «جلال قربانی» مسئول کتابخانه عمومی دیواندره به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

• وضعیت سرانه مطالعه در دیواندره چگونه است؟

در ابتدا لازم است اشاره کنم که کتابخانه عمومی شهر دیواندره، دارای ۷۰۰ نفر عضو است. این ۷۰۰ نفر را اقشار مختلف جامعه تشکیل می دهند و علاوه بر امانت بردن کتاب، این اعضا می توانند از فضای مطالعه و اینترنت این مکان استفاده کنند.  در چند دهه گذشته سرانه مطالعه در کشور به نحو چشمگیری کاهش پیدا کرده است .

در مورد سرانه مطالعه در کشور آمارهای متفاوتی ارائه شده که دیواندره هم از این موضوع جدا نیست. در مورد دیواندره این آمارها از یک دقیقه تا ۶۰ دقیقه متفاوت است.
با توجه به جمعیت ۳۰ هزار نفری این شهر آمار کتابخوانی چندان هم پایین نیست، اما نمی توان در این باره آمار دقیقی ارائه داد.

• چه عواملی در کاهش آمار کتابخوانی و سرانه مطالعه دخالت دارند؟ آیا اینترنت و شبکه های اجتماعی در این مهم تاثیرگذار بوده اند؟

ابزارهای جدید در بازار ترویج پیدا کرده و کتابخوانی را در جامعه کمرنگ کرده اند .به عنوان مثال می توان به شبکه های اجتماعی مانند تلگرام اشاره کرد. اما نباید به این ابزارها به عنوان تهدید نگاه کنیم، بلکه باید برای آن ها برنامه داشته باشیم و به معرفی کتاب در این شبکه‌ها بپردازیم.
به عنوان مثال من در یک گروه تلگرامی حضور دارم که هرشب کتابی معرفی می‌کنند  و آن را مورد نقد و بررسی قرار می دهند .ما باید از تمام فضاهای و موقعیت ها برای ترویج کتابخوانی استفاده کنیم.

به نظر من اطلاع رسانی نامناسب در زمینه کتاب و معرفی‌نشدن کتاب های مختلف به کتابخوانی ضربه زده است. بیشترین مخاطبان ما دانش آموزان هستند که جدا از کتاب های کمک درسی از دیگر کتاب ها هم استفاده می کنند .در بخش کودک بیش از ۲۰۰ نفر عضو داریم.

• یکی از مشکلات کتابخوان ها کمبود منابع است.برای تامین‌ کتاب‌های مورد نیاز از چه طریقی استفاده می‌کنید؟

در حال حاضر کتابخانه  این شهرستان ۲۶ هزار جلد کتاب متنوع دارد و برای افزایش این تعداد به صورت سالانه از مرکز کشور سهمیه کتاب دریافت می کنیم. این سهمیه ها در کشور بر اساس درجه بندی کتابخانه‌های عمومی به آن ها تعلق خواهد گرفت. بخشی را هم بر اساس نیاز شهرستان سفارش می‌دهیم و از مرکز برای ما تهیه می کنند.
درجه کتابخانه دیواندره که بر اساس فضا و تعداد عضو تعیین می شود، درجه ۷ است که با توجه به افزایش فضای مطالعه این درجه بالاتر خواهد رفت.

در زمینه نگهداری کتاب ها هم روال بر این است که کتاب های علمی جایگزین می شود، اما کتاب های رمان و تاریخی هرچه قدیمی تر شوند، ارزش آن ها بیشتر می شود و در کتابخانه نگهداری می شوند. به طور متوسط سالانه از طرف خیرین حدود ۲۰۰ جلد کتاب به این مجموعه اضافه می شود.

• در زمینه توسعه فضای مطالعه در دیواندره چه اقداماتی صورت گرفته است ؟آیا این میزان جوابگوی نیاز جمعیت کتابخوان هست؟

قبلا تنها یک محل برای مطالعه داشتیم، اما طبقه دوم کتابخانه را هم تجهیز کردیم و یک سالن دیگر را به این فضا اضافه کردیم. در کل ۲۰۰ متر به سالن‌های مطالعه ما اضافه شده است که در ۲ شیفت خواهران و برادران فعال هستند.

• یکی دیگر از برنامه‌های تاثیر گذار در توسعه فرهنگ مطالعه در جامعه توسعه ایستگاه‌های مطالعه است .در این زمینه چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

در بانک ملی که محلی پرتردد است ایستگاه مطالعه قرار داده ایم که هر ۱۵ روز یک بار کتاب های آن را شارژ‍ می کنیم.
همچنین در درمانگاه دیواندره هم یک قفسه کتاب قرار داده‌ایم که استقبال شهروندان از آن بسیار خوب بوده است. امیدواریم از تمام فضاها برای ارائه کتاب استفاده کنیم و در نهادینه کردن فرهنگ مطالعه از همه ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها بهره‌ لازم را ببریم.

• به عنوان یک مسئول و کارشناس چه راهکارهایی را برای توسعه فرهنگ مطالعه و افزایش سرانه مطالعه در استان و دیواندره پیشنهاد می‌کنید؟

کتابخوانی را باید از پایه شروع کرد. ما باید با خلاقیت‌ها و ایده های جدید افراد را از سن پایین به مطالعه عادت دهیم.
برنامه های متفاوتی برای انجام این کار داریم. یکی از آن ها بازدید دوره ای مدارس از کتابخانه و آشنایی آن‌ها با کتاب های حوزه کودک و نوجوان است.
یکی دیگر از برنامه ها در این زمینه برگزاری مسابقات کتابخوانی، انشانویسی در محل کتابخانه و تدارک اردو برای این قشر از جامعه است.
استقبال از بخش کودک و نوجوان در حد مطلوبی است. طوری که اکثر کودکانی که برای یک بار از کتابخانه دیدن کرده اند عضو دائم این نهاد شده اند.
البته افزایش کتابخوانی تنها با اقدامات کتابخانه‌ ها  صورت نمی گیرد، بلکه جا دارد دیگر دستگاه های فرهنگی هم در این باره اقدامات لازم را انجام دهند.
صدا وسیما نقش اساسی در ترویج کتابخوانی دارد. صداوسیما می تواند در برنامه های تولیدی یا سریال‌ها کتابی را معرفی کند. تجربه نشان داده است هروقت در برنامه ای کتابی معرفی شده یا در سریالی کتابی در دست یکی از بازیگران دیده شده است مراجعه برای دریافت این کتاب بیشتر شده است. به عنوان مثال در زمان پخش سریال یوسف پیامبرتمام کتاب های مربوط به این پیامبر به امانت برده شدند.

• با توجه به اینکه قشر زیادی از جمعیت شهرستان دیواندره در روستاها زندگی می‌کنند برای توسعه کتابخانه‌های روستایی چه فعالیت‌هایی انجام داده‌اید؟

یکی از برنامه‌های کتابخانه‌های عمومی دیواندره توسعه کتابخانه‌هایی روستایی است و در این زمینه برای ۲ روستا بسته فرهنگی حاوی کتاب تهیه کرده‌ایم .

این ۲ روستا از روستاهای محروم دیواندره هستند و کتاب های این بسته توسط یک خیر حوزه کتاب تهیه شده است. با حضور در روستاها به هر خانواده یک کتاب تحویل خواهیم داد. همچنین برای ترویج کتابخوانی از کتاب های اهدایی مسابقه برگزار خواهیم کرد و در نهایت به نفرات برتر جایزه خواهیم داد.

این را نیز اضافه کنم که در روستای شریف آباد محلی به کتابخانه اهدا شده است و به زودی این مکان را با شاخص های موجود در کتابخانه تجهیز و این کتابخانه روستایی را راه‌اندازی خواهیم کرد.

مکث
فعالیت‌های کتابخانه عمومی دیواندره
مسئول کتابخانه عموی دیواندره اعلام می کند: باتوجه به مستقل شدن نهاد کتابخانه از سال ۸۲ دیدگاه ها در این نهاد تغییر کرد و کتابخانه از قالب صرف امانت دادن  کتاب بیرون آمد و اکنون به مرکزی فرهنگی و پویا تبدیل شده است. 

جلال قربانی می گوید: به صورت مستمر در روزهای مختلف در این کتابخانه در رده های سنی متفاوت مسابقه و نقد کتاب برگزار می شود و در برنامه‌های مختلف از نویسندگان بومی تجلیل می کنیم.

گفت و گو از هیوا محمدپور

انتهای پیام/۹۲۰۰۱

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد