هرسال با فرارسیدن تعطیلات نوروز و آغاز سفرهای نوروزی دستگاه‌های متولی کارهای خدماتی و رفاهی را در اولویت قرار می‌دهند تا مسافرانی که به حوزه آنها وارد می‌شوند با خاطره‌ای خوب آن منطقه را ترک کند. همه مسئولان و حتی مردم خوب می‌دانند که توسعه گردشگری و جذب مسافران و گردشگرها به هر منطقه‌ای می‌تواند ضامن توسعه آن منطقه باشد و می‌تواند کمک شایانی به پیشرفت و ارتقای آن شهر یا استان کند.
به همین دلیل همه در حد حرف و شعار به دنبال توسعه گردشگری هستند و می‌خواهند مدینه فاضله‌ای از شهر و دیار خود ترسیم کنند، اما با فروکش کردن تب سفر و تمام شدن تعطیلات بازهم بسیاری از وعده‌ها بر زمین می‌ماند و تلاش چندانی برای تأمین نیازهای مناطق گردشگرپذیر انجام نمی‌شود.
کردستان نیز از استان‌هایی است که از جنبه‌های مختلف ظرفیت‌های فراوانی برای گردشگری دارد و می‌تواند بخش قابل توجهی از گردشگران داخلی و خارجی را در هر فصلی از سال به خود جذب کند، اما هنوز در عمل کار چندانی برای جذب این گردشگران انجام نشده و بیشتر در حد شعار و حرف باقی مانده است.
هنوز در کردستان قدمی اساسی برای بالقوه کردن ظرفیت‌های طبیعی و تاریخی که یک نعمت محسوب می‌شوند برداشته نشده است. ظرفیت‌هایی مانند طبیعت، بناهای باستانی و‌گونه‌های گیاهی و جانوری که بسیاری از مردم در نقاط مختلف جهان، آرزوی داشتن یکی از آنها را دارند، در کردستان همگی در کنارهم در اختیار گردشگران قرار گرفته است.
اکنون دیگر همه خوب می‌دانند که نهادینه کردن صنعت گردشگری در کردستان و آموزش عمومی آن می‌تواند در توسعه کردستان تأثیرگذار باشد. در این‌باره با «یوسف نادری» کارشناس ارشد مدیریت بازاریابی و رئیس شورای اسلامی زرینه به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
گردشگران با چه هدفی کردستان را برای مسافرت انتخاب می‌کنند؟
کردستان به دلیل طبیعت بکر و زیبایش، همواره مورد توجه گردشگران خارجی و همچنین داخلی بوده است. گردشگران و افرادی که به مقصد کردستان بار سفر می‌بندند می‌دانند که عازم منطقه‌ای خوش آب و هوا در کردستان می‌شوند. پس می‌توان گفت که بیشتر مسافران این استان علاقه‌مندان به طبیعت و آب و هوای سالم این منطقه هستند. مطمئنا هر گردشگری براساس علاقه به منطقه‌ای غیر از محل سکونت خود سفر می‌کند و اینکه صنعت گردشگری در کردستان با سلایق و خواسته‌های مسافران مطابقت داشته باشد جای بحث و تبادل نظر است. میزان آمادگی ما برای پذیرش گردشگران، توانمندی ما در برآوردن نیازهای آنها و همچنین بازار تجاری بانه می‌تواند تأثیر بسزایی بر مسافرت‌های تجاری به کردستان داشته باشد. همچنین باید بازاریاب‌های گردشگری تربیت شوند تا با عرضه محصولات خود به این مسافران سبب ماندگاری آنها در این منطقه و توسعه صنعت گردشگری شوند.
برای افزایش تعداد گردشگران ورودی به کردستان چه راهکارها و نظراتی دارید؟
در کردستان تا به امروز به‌صورت سنتی مدیریت شده است و استفاده نکردن از راهکارهای نوین بازاریابی، همان حلقه گمشده در صنعت گردشگری است؛ حلقه‌ای که نیازمند خردجمعی و ارائه راهکارهای علمی و نوین برای رفع نیازهای گردشگران است. صنعت گردشگری فرایند داده پردازش و ستاده دارد و داده‌های این صنعت که توانایی‌های بالقوه و تحلیل و کارامدی آنها برای عرضه است همان بازار به‌عنوان محل عرضه خدمات است. تشکیل بازار نیز نیازمند به کارگیری عناصر بازاریابی است و اکنون اگر شکاف‌های بازار عرضه خدمات گردشگری را بررسی و دلایل آن را ریشه‌یابی کنیم، می‌توانیم برای توسعه گردشگری در این منطقه گامی هدفمند و مؤثر برداریم، چراکه گردشگران همواره براساس نیازها و سلایق خود خانه را به مقاصد و شهرهایی غیر از محل زندگی خود ترک می‌کنند.
چه مواردی بر جذب بیشتر گردشگر تأثیرگذار است؟
 معرفی توانایی‌ها که بیشتر جنبه خدماتی دارد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. بازاریابی خدماتی موضوعی است که در کردستان کمتر مورد توجه قرار گرفته درحالی که اجتماعی بودن بازاریابی گردشگری، سبب پیچیده‌تر شدن این موضوع شده است. خدمات مانند محصولات ملموس نیستند و به دلیل حساسیت موضوع و همچنین اختلاف سلایق، ارائه آن به مشتریان برای رضایت هرچه بیشتر، از اهمیت بسزایی برخوردار است. به دلیل اجتماعی بودن گردشگری، فرهنگسازی نقش پررنگ‌تری در این زمینه دارد. شاید خبر نداشته باشیم گردشگری که هزاران کیلومتری را به مقصد شهرمان ترک می‌کند، چه چیزی نظرش را جلب می‌کند، اما آنچه مسلم است اینکه لباس‌هایمان، خانه‌هایمان، میراث فرهنگی به ثبت رسیده ما یا مناطق متبرکه و طبیعتمان هریک می‌تواند بر گردشگر تأثیر بگذارد، چراکه به‌صورت سلیقه‌ای و لحظه‌ای درحال بازدید از این منابع بالقوه است.
چه چیزی توجه ویژه ما به صنعت گردشگری را نشان می‌دهد؟
چقدر آمادگی برآورده کردن انتظارات مسافران را داریم؟ و چه راهکارهایی برای آن ارائه داده‌ایم؟ مشتری یا همان گردشگر که بیشتر سوار بر خودرو در حال پردازش اطراف است، می‌خواهد از هرچیزی که برایش تازگی دارد، اطلاعاتی داشته باشد یا با آن عکس یادگاری بگیرد. پس آمادگی ما برای ارائه خدمات به وی نشان از توجه ما به این صنعت دارد. یکی از محورهای پر تردد استان، محور بیجار ‌ـ دیواندره و سقز تا بانه است که به دلیل طولانی بودن و پر تردد بودن، منبع بالقوه‌ای در کردستان در زمینه گردشگری محسوب می‌شود.
چقدر توانسته‌ایم با امکانات رفاهی، مسیر درست را به گردشگران نشان دهیم؟
 بیشترین منطقه‌ای که می‌تواند گردشگر جذب کند کوه‌های چهل چشمه، غار کرفتو، زیویه و همچنین غار سمنگان است. نکته جالب اینجاست که مردم منطقه هم تأثیر بسزایی بر صنعت گردشگری و توسعه آن دارند، اما گاهی اوقات از ماهیت این آثار بی‌خبرند و فقط میراث فرهنگی بودن آن در ذهن آنها تداعی می‌کند. بعضی وقت‌ها هنگامی که گردشگر سؤالی دارد، به وی اطلاعات غلط می‌دهند و همچنین نکته دیگر این است که‌گاه شاهد نصب تابلوهایی با درج فاصله‌های اشتباه هستیم. نبود اطلاعات کافی، نبود امکانات رفاهی، وجود نداشتن جاده استاندارد و همچنین نبود افراد مطلع در مراکز به‌ویژه راهنما در محل، سبب رکود صنعت توریسم در این استان شده است که برای حل این مشکل باید مسئولان و همچنین مردم آستین همت را بالا بزنند. اینکه در مسیر کوه‌های زیبای چهل چشمه تابلوی راهنما وجود ندارد و دیده نمی‌شود، ضعفی آشکار است که صنعت گردشگری را بی‌رونق کرده است. اینکه فقط از جاده بانه استفاده ابزاری برای‌ تردد و حمل بار می‌شود و مدیران صنعت گردشگری از آن بهره‌نمی‌گیرند، جای تأمل دارد. همچنین مطمئنا آموزش همگانی درج اطلاعات کامل در جغرافیای استان و گذاشتن دوره‌هایی برای آشنایی بیشترمردم با منابع بالقوه گردشگری در منطقه دیواندره، از اهمیت بسزایی برخوردار است. باید قبل از هدر دادن فرصت‌ها، این صنعت را توسعه داد ونهادینه کرد. اینکه مردم منطقه ماشین‌های عبوری را به‌عنوان فرصتی برای توسعه منطقه خود بدانند و با جلب نظر آنها، کردستان را از توسعه نیافتگی ارتقا دهند، موضوع مهمی است. آب‌های سطحی و گوارای منطقه «اوباتو» که حجم آنها کم نیست یک ظرفیت بالقوه است که از دیدگان متولیان صنعت گردشگری پنهان مانده است و مطمئنا از نیازهای گردشگران، طعم این آب‌ها و استفاده از آن است. مطمئنا به موازات آموزش‌های عمومی، توانایی‌های بالقوه بیشتری برای شناسایی و بهره‌برداری از این ظرفیت‌ها وجود دارد.

روزنامه همشهری کردستان – گفت و گو هیوا محمدپور

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد