بچه که بودم چندین بار اسم او را به عنوان بانویی هنرمند شنیده بودم، «فتانه ولیدی»، بانوی هنرمند سنندجی…

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه کردستان، اسمش را دوران بچگیم چندین بار شنیده بودم، بسیار مشتاق بودم که او را ببینم…

بزرگ که شدم از او خبری نداشتم، شایعات و حکایت‌های زیادی پیرامون زندگی او شنیده می‌شد، یکی می گفت دیوانه شده و سر به کوه و بیابان نهاده، دیگری می‌گفت فوت کرده است، یکی دیگر می‌گفت عاشق شده و …

خلاصه از همه این حرفا و حدیثا که بگذریم، روزی در نشریه «ژیار»، یکی از نشریات محلی کردستان، مطلبی را در ارتباط با او خواندم و اطمینان پیدا کردم که هنوز زنده است و در شهر سنندج زندگی می کند، شاید این مسئله به ۱۰ سال پیش برمی‌گردد.

بعد از آن چندین بار دیگر هم در فیلم‌هایی که گروه‌های مستند از وی تهیه کرده بودند، او را دیدم، آن همه زیبایی که در عکس‌های دوران جوانیش دیده بودم به یکباره از دست داده بود، اما هنوز بخش‌هایی از زندگی پیشین خود را به یاد داشت.

زمزمه می کرد؛ زمزمه می کرد گذشته‌ی خود را، زندگی که یکباره گویی از دست رفته بود.

طی این یکی دو سال اخیر هم خبر داشتم که چند تن از هنرمندان و عکاسان کُرد به دیدار او رفته بودند و با او ملاقات‌هایی را داشته بودند.

چند روز پیش یکی از اعضای انجمن تجلیل از مفاخر کردستان را دیدم که عنوان کرد طی چند روز آینده با بانو فتانه ولیدی، هنرمند نام آوازه کُرد دیداری را خواهیم داشت، بسیار خوشحال شدم.

بالاخره شنبه شب فرا رسید و به همراه جمعی از هنرمندان و مسئولان استان به دیدار این بانوی هنرمند در روستای حسن آباد سنندج رفتیم…

ساعت از ۹ شب سرد پاییزی ۹۳ گذشته بود، از خیابان اردلان، روستای حسن آباد گذر کردیم، جالب بود که حتی اسم کوچه‌یشان هم به نام «اردلان»، یکی از خاندان سرشناس کُرد که مستوره اردلان، اولین زن تاریخ نویس جهان و شاعر کُرد از پرورش یافتگان این خاندان بود، نامگذاری شده بود، چندین کوچه دیگر را هم پشت سر گذاشتیم تا به خانه‌یشان رسیدیم.

پدرش به دیدارمان آمد و با رویی باز پذیرای ما شد، گرد پیری بر چهره‌اش نشسته بود و موهای سفیدش حکایت از دوران سختی می نمود که در آن زندگی کرده بود.

کم کم خود فتانه هم به جمع ما اضافه شد و با خوش آمدگویی، از ما درخواست کرد که روی مبل‌های خانه‌یشان بنشینیم.

لباس توری سبز رنگی را پوشیده بود که در سنندج این نوع لباس را در مراسم‌های شادی می پوشند، موهای او هم مانند برف سفید شده بودند با اینکه حدود ۶۰ سال سن داشت، اما بسیار بیشتر از آن به نظر می رسید.

*خانه‌یشان بزرگ نبود، اما دل صاحبان خانه بسیار بزرگ بود و همین بس بود برای ما…

نگاهی که به در و دیوار اتاق انداختم، تعداد زیادی عکس از دوران جوانی این بانوی هنرمند، پدرش و برادرش دیده می شد، آلات موسیقی هم بر روی دیوار وجود داشت که از جمله آن یک دف و چند عدد نی بود.

سپس یحیی صمدی، یکی از اعضای فعال انجمن تجلیل از مفاخر استان کردستان که این دیدار به همت آنها انجام شده بود، طی سخنانی اظهار کرد: از ۱۲ سال پیش این انجمن را تشکیل داده ایم و در این راه همشهریان سنندجی هیچگاه ما را تنها نگذاشته‌اند.

وی با اشاره به اینکه انجمن تجلیل از مفاخر کردستان، انجمنی مردمی است و وابسته به هیچ ارگان و یا حزب خاصی نیست، افزود: هدف ما از این دیدارها این است که به هنرمندانمان نشان دهیم که آنان را فراموش نکرده ایم و قدردان آنها هستیم.

سپس یکی از اثرهای این بانوی هنرمند پخش شد که فضای سنگینی بر جمع حاکم شد؛ بعض‌های بسیاری در گلو حبس شده بود، تعدادی از حاضران هم اشک از چشمانشان جاری شد.

بعد از آن محمدشریف ولیدی، پدر فتانه لب به سخن گشود و گفت: این مدت خیلی دلتنگ بودم، اما امشب که شماها را دیدم بسیار خوشحال شدم.

وی ادامه داد: زبانم قاصر است از بیان تشکر از شماها، شما بزرگواران ما را سرافراز کردید و به دل ما تسکین و آرامش دادید، خداوند به شما جزای خیر دهد.

ولیدی عنوان کرد: من خودم را یک کُرد می دانم و افتخار می کنم به کُرد بودنم، و این مسئله را حتی در سفرهای خارجی هم که برای اجرای برنامه داشته‌ام عنوان کرده‌ام.

وی در ادامه سخنانی را در ارتباط با ورود فتانه به دنیای هنر و موسیقی عنوان کرد و افزود: فتانه در هفت سالگی که به مدرسه رفت، اول با خواندن شعر کار خود را آغاز کرد.

پدر فتانه ولیدی افزود: یک روز یکی از معلم هایش که استعداد او را کشف کرده بود به من گفت که در آینده فتانه هنرمند بسیار خوبی می شود و او را حمایت کنید.

*فتانه تحصیل کرده هنرستان عالی موسیقی تهران

وی ادامه داد: فتانه در هنرستان عالی موسیقی در تهران درس خواند و لیسانس هنر خود را اخذ کرد، سپس نزد استاد علیزاده رفت و تار را یاد گرفت که در حال حاضر هم به خوبی تار می‌نوازد.

ولیدی تصریح کرد: دخترم مدت سه سال برنامه کودک را در رادیوی تهران اجرا می کرد و با هنرمندان سرشناس بسیاری در آن زمان همکاری کرد.

وی در پایان یادآور شد: با اینکه مقداری کسالت دارم اما دو قطعه شعر فارسی و کردی را تقدیم شما بزرگواران می کنم.

با اینکه پدر فتانه ۹۲ سال سن داشت اما هنوز هم ته صدایی از دوران جوانیش در صدایش باقی مانده بود، کلمات و تحریرهای موسیقایی را زیبا ادا می‌کرد؛ در این مدت فتانه هم آرام و متین کنار خانم‌های مجلس نشسته بود، یک به یک آدم‌های داخل اتاق را نگاه می‌کرد و لبخندی آمیخته با عشق را نثار آنها می‌کرد.

پس از آن، شیلان گیلانی از بانوان فرهنگی کُرد حاضر در این دیدار نیز طی سخنانی کوتاه به مراحل شکل گیری موسیقی فولکلور کُردی پرداخت و خاطرنشان کرد: هنر در کردستان همواره دارای جایگاه و مقام بالایی بوده است.

همچنین رئیس شورای اسلامی شهر سنندج نیز با تاکید بر اینکه باید مسئولان حمایت بیشتری از هنرمندان به عمل آورند، اظهار کرد: استان کردستان و شهر سنندج از نظر فرهنگی بسیار غنی است و حیف است که نسبت به این پتانسیل بزرگ، کم اهمیت باشیم.

*خاک کردستان هنرپرور است

جاسم محمدی، کارشناس موسقی فولکلور کُردی نیز یکی دیگر از کسانی بود که در این دیدار به ارائه مطالبی پرداخت و عنوان کرد: کردستان جای هنرمندان و خاک این دیار هنرپرور است.

وی به نام هنرمندان بزرگ کُرد اشاره و تصریح کرد: سید علی اضعر کردستانی، حسین یوسف زمانی، عباس کمندی، براتعلی نورانی، عبدالله شریعتی، محی‌الدین حق شناس، خانواده کامکارها، عندلیبی ها، فرج پوری و … اساس و پایه‌های موسیقی ایران را تشکیل داده اند.

محمدی با عنوان اینکه آوازه هنرمندان کُرد آن سوی مرزها را نیز درنوردیده است، خاطرنشان کرد: اگر این بانو در ادامه فعالیت هنریش با مشکل مواجه نمی‌شد قطعا امروزه از ام‌کلثوم عرب‌ها نام آوازه‌تر بود.

پس از آن، این کارشناس موسیقی دو قطعه آهنگ فولکلور کُردی را اجرا کرد و بعد از آن «ژوان صمدی» که کنار دست فتانه نشسته بود دو قطعه از ساز دیوان خود را اجرا کرد.

نگاهی که به ژوان انداختم، ناگهان در داخل تونل زمان رفتم و به روزهایی رسیدم که فتانه هم داشت تار یاد می‌گرفت، کودکی بیش نبود، فارغ از هیاهوی روزگار بود، چه می دانست که روزی سرنوشت اینچنین بازی را برای او رقم می‌زند.

پس از آن، از این بانوی هنرمند درخواست کردند که یکی از آثار گذشته خود را برای جمع حاضر اجرا کند که او هم در نهایت شرم و حیا پاسخ داد: نزد این همه مرد رویم نمی‌شود و حیا می کنم؛ چندبار دیگر هم از او درخواست کردند، اما باز هم همان حرف‌ها را تکرار کرد.

در ادامه نیز سالار مرادی، نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران در مجلس شورای اسلامی طی سخنانی اظهار کرد: امشب برای من افتخاری بود که در این جمع حضور پیدا کردم، هرچند که در گذشته نیز با هنرمندان ارتباط هایی داشته ام و در کنار برخی از آنها بوده‌ام.

*توجه نمایندگان مجلس به فعالیت‌های فرهنگی

وی با اشاره به اینکه من با مشکلات هنرمندان آشنا هستم، ادامه داد: در ۹ دوره مجلسی که تاکنون کشور داشته است، من در این دوره سعی کرده ایم که فقط در حوزه عمرانی و اقتصادی کار نکنیم بلکه در حوزه فرهنگی هم طی یکسال اخیر فعالیت‌هایی را انجام داده ایم.

مرادی عنوان کرد: سال ۹۲ و ۹۳ سال بدی برای کردستان بود، زیرا بسیاری از هنرمندان این دیار را که پایه و اساس هنر کردستان را تشکیل داده بودند از دست دادیم.

وی با اشاره به اینکه متاسفانه غفلت‌هایی از سوی مردم و مسئولان متوجه هنرمندان می شود، تصریح کرد: نباید فقط از دولت انتظار کمک داشته باشیم بلکه باید خود مردم نیز هنرمندان را فراموش نکنند.

نماینده مردم سنندج، دیواندره و کامیاران به لزوم آشنا کردن نسل جوان با موسیقی فولکلور کُردی تاکید کرد و ادامه داد: موسیقی و آهنگ این توانایی را دارد که انتقال دهنده فرهنگ و زبان یک منطقه باشد.

وی بیان کرد: باید تعامل و حوصله داشته باشیم و چهارچوب های غیر فرهنگی و سیاسی را درست بشناسیم.

مرادی خاطرنشان کرد: هنرمند در حال زندگی می‌کند و به دنبال مسایل مالی نیست، به همین دلیل در آینده ماندگار می‌شود.

وی در پایان یادآور شد: آمادگی خود را برای حمایت از این خانواده اعلام می کنم و دستگاه ها نیز موظفند به عنوان نمادهایی از فرهنگ کُرد، آنها را حمایت و یاری کنند.

در پایان هم لوح تقدیر و هدایایی نقدی و غیرنقدی تقدیم فتانه و پدرش شد و در آخر هم جمع حاضر پس از گرفتن عکس یادگاری منزل آنها را ترک کردند.

لازم به ذکر است که در اینجا به گوشه‌ای کوتاه از زندگی فتانه ولیدی، هنرمند زن استان کردستان نیز اشاره‌ای بکنم.

*گذری کوتاه بر زندگی فتانه ولیدی

فتانه ولیدی در سال ۱۳۳۲ در شهر سنندج دیده به جهان گشوده است؛ از همان کودکی پیدا بود که او خواننده با استعداد و خوش صدایی خواهد شد.

وی سپس در هنرستان عالی موسیقی تهران درس خواند و پس از آن در رادیو کودک تهران مشغول به کار شد.

زیبایی صدایش که نوجوانی بیش نبود بسیاری از بزرگان موسیقی آن زمان را متحیر کرد و با تنی چند از آنان نیز در ادامه فعالیت هنریش همکاری کرد، آهنگ‌های «صبری گل فروش»، «ئامان شیرین گیان»، «ئه ی یاری نازداری»، «دیده‌ی گریان»، «له سه ر کانی» و «لایه لایه» از جمله مشهورترین آهنگ های وی به شمار می‌آیند.

وی متاسفانه در سن ۲۱ سالگی به دلیل بیماری روحی که برایش پیش آمد برای همیشه از دنیای هنر دور شد و او اکنون سال هاست که در کنج تنهایی خودش با پدرش در روستای حسن آباد سنندج روزگار می‌گذراند و از گذشته‌ هنریش جز عکس ها و آثاری که از باقی مانده چیزی دیگری را نمی‌توان پیدا کرد.

علاوه بر بیماری روحی که دچار آن شده است متاسفانه طی چند سال اخیر نیز به بیماری گواتر مبتلا شده که به صورت توده بزرگی کنار گلویش به چشم می خورد و نیازمند عمل جراحی می‌باشد.

گفتنی است؛ مادر فتانه ۳۵ سال پیش از دنیا رفته و او دارای سه خواهر و یک برادر است که در تهران زندگی می‌کنند.

گزارش از ویدا باغبانی، خبرنگار ایسنای کردستان

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد