• به‌عنوان یک کارشناس، وضع خدمت‌رسانی به روستاها در حوزه زیرساخت‌های مخابراتی را چگونه می‌بینید؟

دولت به دنبال تحقق دولت الکترونیک در سراسر کشور است و با اجرای این طرح، همه شهرها، روستاها و‌آبادی‌ها باید به اینترنت پرسرعت متصل شوند. در این زمینه به تازگی ازسوی یکی از مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اعلام شد که تا پایان سال‌جاری ۲۵هزار روستا در کشور به اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا می‌کنند.

• رشد حوزه «آی.سی.تی» در روستاها چه نقشی در توسعه این جوامع دارد؟

شاید قابلیت‌های این فناوری برای رشد و توسعه روستاها حتی بیشتر از ظرفیت‌های آن برای خدمت‌رسانی به شهرها باشد، اما توجه چندانی به ظرفیت اینترنت در روستاها نشده است، درحالی که نیاز نقاط دوردست و روستاها به اینترنت و کاربردهای آن، جدی‌تر یا همسنگ شهرهاست. درحقیقت این روستاها هستند که بار بخش اقتصاد کشاورزی را بر دوش می‌کشند و اگر اطلاعات به آنها برسد، با کیفیت بهتری مراحل کاشت، داشت و برداشت را انجام می‌دهند و زمینه‌ساز رشد اقتصاد کشاورزی می‌شوند. با توسعه «آی. سی. تی» در روستاها، شرایط بهتری در زندگی روستاییان به وجود می‌آید و خانواده‌ها در رفاه و آسایش بیشتری قرار می‌گیرند. بنابراین برای تأمین عدالت اجتماعی، اولویت با روستاییان است تا بتوانند به آموزش، تجارت الکترونیک و دولت الکترونیک دسترسی داشته باشند و از شهرها عقب نمانند.

• در کردستان به توسعه زیرساخت‌های ارتباطی در روستاها آن‌چنان که باید، توجه شده است؟

اگرچه زیرساخت‌های ارتباطی روستاها در کشور و به‌ویژه کردستان در مقایسه با زیرساخت‌های شهرها ضعیف است، اما اگر توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات را براساس استانداردهای روز جهان درنظر بگیریم، می‌بینیم که در شهرها نیز زیرساخت‌های ارتباطی سنتی و قدیمی وجود دارد. پس باید کلا با روش‌های جدید مانند فیبرنوری، شبکه را به همه نقاط گسترش دهیم تا زیرساخت مناسب ایجاد شود. اگر برنامه مناسبی برای توسعه زیرساخت ملی داریم، باید روستاها نیز دیده شوند و حداقل بسیاری از روستاهای موجود برسر راه شبکه ملی، زیرپوشش قرار گیرند.

• برخی معتقدند قابلیت‌های «آی. سی. تی» در روستاها کاربرد ندارد. این گفته تاچه‌اندازه می‌تواند صحت داشته باشد؟

همه کاربردهایی که برای استفاده از «آی. سی. تی» در شهرها پیش بینی می‌شود، در روستاها نیز قابل استفاده است. مثلا اگر موضوع بانکداری الکترونیکی مطرح می‌شود، بهترین کاربران روستاییان هستند که به دلیل دوری راه، مجبورند در شهرها حساب باز کنند و برای هربار استفاده، به شهر بیایند یا اینکه اصلا عطای حساب بانکی را به لقایش ببخشند و اصلا حسابی باز نکنند. یکی دیگر از کاربردهای «آی. سی. تی» کارت‌های اعتباری است که این کارت‌ها نیز برای روستاها اهمیت کمتری از شهرها ندارد. بیشتر کشاورزان به دلیل نبود سیستم اعتباری، مجبورند تولیدات خود را به قیمت پایین پیش‌فروش کنند، درحالی که اگر کارت اعتباری داشته باشند، می‌توانند از خدمات آن استفاده کنند و تولیدات خود را به واسطه‌ها نفروشند. همچنین روستاییان‌گاه مجبورند فرزندان خود را برای تحصیل به شهرها بفرستند، درحالی که با کمک «آی. سی. تی»، آموزش‌های مجازی، مدارس مجازی و دانشگاه‌های مجازی به روستاها می‌رود و مشکلات آنان تا حد زیادی رفع می‌شود. تاکنون بیش از ۸هزار روستا از طریق مخابرات به اینترنت وصل شده‌اند.

• بقیه روستاها چه زمانی به اینترنت پرسرعت متصل می‌شوند؟

طرح اتصال این روستاها نیز در سال‌جاری آغاز شده است. البته اتصال همه این روستاها تا پایان سال جاری به پایان نمی‌رسد، اما امیدواریم این تعداد روستا نیز تا پایان سال آینده به اینترنت پرسرعت متصل شود.
تاکنون استان خراسان رضوی با بیش از ۶۰۰روستای متصل شده به اینترنت پرسرعت، پیشتاز است و کردستان با ۳۳۰ روستا و آذربایجان شرقی با حدود ۳۰۰ روستا در رتبه‌های بعدی قرار دارند و میانگین روستاهای استان‌های دیگر که به اینترنت متصل شده‌اند نیز عدد ۱۷۰ تا ۱۸۰ را نشان می‌دهد.

• وقتی ارائه اینترنت پرسرعت به روستاها مطرح می‌شود شاید نخستین سؤالی که در ذهن شکل می‌گیرد این است که آیا سرعت اینترنت برای اهالی این روستاها رضایت‌بخش است؟

 در تماس‌ با چند نفر از مسئولان هماهنگی دفاتر «آی. سی. تی» روستایی، بیشتر این افراد از کند بودن و قطع و وصل‌های مدام اینترنت انتقاد داشتند. برای رفع این مشکل نیز باید روستاهای بالای ۳۰خانوار در قرارداد منعقد شده، به اینترنت پرسرعت ۵۱۲ کیلوبیت بر ثانیه وصل شوند تا مشکل کند بودن، به سرعت رفع شود. وزارت ارتباطات باید اصلاح و توسعه اینترنت در شهر را در اولویت قرار دهد، چراکه بیشتر کاربران شهر‌نشین کردستان هم از کند بودن اینترنت گلایه دارند.

• چه تضمینی برای اجرای این مقدار سرعت اینترنت در روستاها وجود دارد؟

با توجه به اینکه اپراتور از بخش خصوصی است بنابراین پیش‌بینی می‌کنیم که سرعت ۵۱۲ کیلوبیت بر ثانیه در روستاها به‌صورت واقعی برقرار شود، اما موضوع مهم‌تر، میزان بودجه تعیین شده برای اجرای این طرح بزرگ در روستا‌هاست.

• برای اینترنت روستایی تاکنون چقدر هزینه شده و برای اتصال ۲۵هزار روستا به اینترنت پرسرعت، چه میزان بودجه درنظر گرفته شده است؟

حدود ۳هزارمیلیارد ریال بودجه برای اتصال۲۵هزارروستا به اینترنت درنظر گرفته شده است. پیش از این نیز ۳۰۰ میلیارد ریال برای اتصال روستاها به اینترنت هزینه شده بود. البته هزینه نگهداری سالانه نیز به این مبلغ اضافه می‌شود. اکنون درایران حدود ۱۰هزار دفتر «آی. سی. تی» روستایی وجود دارد.

• چه موانعی پیش روی توسعه دفاتر «آی. سی. تی» روستایی در استان قرار دارد؟

اگر بخواهیم چالش‌های اساسی که توسعه حوزه «آی. سی. تی» روستایی با آنها مواجه است را مورد بررسی قرار دهیم، می‌توانیم به مواردی مانند اطلاعات ناکافی مردم از مزایای فناوری اطلاعات و ارتباطات، کمبود امکانات ارتباطی و دسترسی نداشتن روستاییان به رایانه و وسایل مورد نیاز با توجه به هزینه بالای تهیه این امکانات اشاره کرد. همچنین مشکل زبان و تطابق نداشتن زبان کاربر با بیشتر سامانه‌های شبکه اینترنتی از دیگر موانع موجود است.