با وجود فعالیت ۱۴ مرکز ماده ۱۵ و تلاش شبانه‌روزی فعالان حوزه درمان اعتیاد در کردستان، کمبود بودجه، بی‌توجهی نهادی و بحران مالی در تنها مرکز ماده ۱۶ زنان، وضعیت مقابله با اعتیاد در استان را به مرحله هشدار رسانده است. مسئولان از افزایش آسیب‌های اجتماعی، سرقت‌ها و بازگشت معتادان متجاهر به خیابان‌ها می‌گویند.

بحران خاموش اعتیاد در کردستان؛ مراکز درمانی بی‌پشتوانه مانده‌اند

استان کردستان در سال‌های اخیر با بحرانی فزاینده در حوزه آسیب‌های اجتماعی، به‌ویژه اعتیاد، مواجه بوده است. با اینکه ۱۴ مرکز ماده ۱۵ با همکاری خانواده‌ها و سازمان بهزیستی فعال هستند، کمبود منابع مالی، عدم حمایت کافی دستگاه‌ها و احتمال تعطیلی تنها مرکز درمان اعتیاد زنان (ماده ۱۶) زنگ هشدار را برای آینده سلامت اجتماعی استان به صدا درآورده است.

این مراکز، در حالی به فعالیت ادامه می‌دهند که پشتیبانی مستمر از سوی نهادهای حاکمیتی وجود ندارد و وعده‌های مقطعی، پاسخگوی نیاز روزافزون به بازتوانی معتادان نیست. در شرایطی که اعتیاد به‌عنوان یکی از عوامل اصلی افزایش سرقت و فروپاشی بنیان خانواده‌ها شناخته می‌شود، بی‌توجهی به این مراکز تبعاتی جدی در پی خواهد داشت.
آموزش‌وپرورش در میدان پیشگیری؛ اما مدرسه تنها نیست

سیدفواد حسینی، مدیرکل آموزش‌وپرورش استان کردستان، از اجرای برنامه‌های پیشگیرانه برای دانش‌آموزان، والدین و فرهنگیان خبر داده و اعلام کرده است که بیش از ۹۰ درصد دانش‌آموزان استان مورد غربالگری قرار گرفته‌اند. او تهیه اطلس آسیب‌های روانی و اجتماعی را از جمله دستاوردهای مهم آموزش‌وپرورش عنوان کرد.

وی با تأکید بر این‌که “مدرسه تنها بخش محدودی از روز دانش‌آموز را پوشش می‌دهد”، نقش خانواده و جامعه را در پیشگیری از اعتیاد کلیدی دانست. حسینی همچنین نسل موسوم به “نیت‌ها” (جوانان فاقد اشتغال، تحصیل و مهارت) را از گروه‌های آسیب‌پذیر خواند و خواستار تدوین گزارش‌های علمی و تقنینی جدی‌تر در مبارزه با مواد مخدر شد.

تجربه موفق لرستان؛ الگویی برای کردستان

مسعود ولی‌ئی، معاون اجتماعی سپاه کردستان، از نقش فعال سپاه و بسیج در پیشگیری و کشف مواد مخدر خبر داد و گفت: در یکی از عملیات‌ها بیش از ۷۷ هزار بته مواد مخدر کشف شد که مستقیماً به فعالیت‌های اطلاعاتی سپاه و بسیج مرتبط بود.

وی با اشاره به تجربه موفق مرکز ماده ۱۶ استان لرستان که هم‌زمان با درمان، برنامه‌های اشتغال‌زایی و بازگشت به زندگی عادی را اجرا می‌کند، پیشنهاد داد بخشی از این الگو در کردستان نیز پیاده‌سازی شود. ولی‌ئی تأکید کرد که ظرفیت این استان برای اجرای چنین طرحی وجود دارد، به‌شرط آنکه همراهی بین دستگاهی شکل بگیرد.

هشدار دادگستری نسبت به افزایش سرقت و معتادان متجاهر

حسن اصلانی، مدیر پیشگیری از وقوع جرم دادگستری کردستان، نسبت به افزایش چشمگیر سرقت‌ها و حضور مجدد معتادان متجاهر در سطح شهر هشدار داد. وی گفت: آزادی بیش از ۱۵۰ نفر از معتادان ماده ۱۶ بدون پیگیری پس از درمان، سبب تشدید آسیب‌های اجتماعی در مناطقی مانند بلوار پاسداران سنندج شده است.

او با انتقاد از عملکرد ضعیف برخی دستگاه‌ها در اجرای مصوبات کمیته‌های فرهنگی، هشدار داد در صورت ادامه وضعیت فعلی، ترک فعل مدیران به مراجع قضایی ارجاع خواهد شد. اصلانی همچنین خواستار فعال شدن مراکز بازتوانی و آموزش مهارت برای افراد بهبود یافته شد.

۱۴ هزار خدمت درمانی رایگان در سه‌ماهه نخست سال

اسعد فتحی‌پور، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی کردستان، در گزارشی اعلام کرد که در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ بیش از ۱۴ هزار خدمت درمانی رایگان به معتادان ارائه شده است. این خدمات شامل درمان سرپایی، بستری بیماران خاص و ارائه خدمات دندان‌پزشکی و روان‌پزشکی بوده است.

او همچنین از صدور ده مجوز جدید برای مراکز درمان سرپایی و درمان نگهدارنده با داروهایی چون متادون، بوپرنورفین و شربت اپیوم خبر داد. فتحی‌پور تأکید کرد درمان اعتیاد یک فرآیند بلندمدت است و نیاز به استمرار در حمایت‌های پزشکی و روانی دارد.

مرکز ماده ۱۶ بانوان در آستانه تعطیلی

رسولی، مدیرکل بهزیستی استان کردستان، با هشدار درباره وضعیت تنها مرکز ماده ۱۶ ویژه بانوان گفت: این مرکز اکنون ۲۸۵ میلیون تومان بدهی دارد و بدون حمایت فوری، تعطیلی آن اجتناب‌ناپذیر است. در حال حاضر نزدیک به ۳۰ زن در این مرکز در حال درمان هستند.

وی همچنین پیشنهاد داد مجوز جدید مرکز ماده ۱۵ که قرار است در قروه تأسیس شود، از سوی شورا مدیریت شود تا بار مسئولیت از دوش بهزیستی کاسته شود. به گفته رسولی، عملکرد مراکز ماده ۱۵ مردمی و موفق بوده، اما مراکز ماده ۱۶ نیاز به نگاه حاکمیتی و تصمیم‌گیری جمعی دارند.

ضرورت تعیین مکان جدید برای فاز دوم مرکز ماده ۱۶

علی محمدپناه، دبیر شورای مبارزه با مواد مخدر کردستان، با اشاره به روند کند تأمین مکان جدید برای فاز دوم مرکز ماده ۱۶، از استانداری و شهرداری خواست برای تسریع در این روند همکاری کنند. وی خواستار اختصاص حداقل ۵۰ درصد از مبلغ پیش‌بینی‌شده ۵ میلیارد تومانی توسط شهرداری سنندج برای حل مشکلات مالی این مرکز شد.

او همچنین بر بهره‌گیری از ظرفیت پایگاه‌های بسیج در پشتیبانی اطلاعاتی و عملیاتی پلیس مبارزه با مواد مخدر تأکید کرد و خواستار هم‌افزایی بین نهادهای مختلف در اجرای طرح‌های پیشگیرانه شد.

 مقابله با اعتیاد نیازمند اقدام جمعی و مستمر

بحران اعتیاد در کردستان، دیگر یک آسیب پنهان نیست. زیرساخت‌های درمانی و حمایتی این استان در آستانه فروپاشی قرار دارند، مگر آن‌که نهادهای مسئول، حمایت‌های واقعی، هم‌افزایی بین‌بخشی و سیاست‌گذاری عملیاتی را جایگزین شعارها و وعده‌های زودگذر کنند. سلامت اجتماعی در گرو تصمیم‌های امروز است؛ تصمیم‌هایی که باید با فوریت و درک واقعیت‌های میدانی گرفته شوند.

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد