من بارها نوشته‎ام که اگر می‎خواهید به هولناکی جنگ پی ببرید به عکس‎های جنگ نگاه کنید. بدن‎های تکه پاره، کشته‎ها و زخمی‎ها، ساختمان‎های ویران، بیماری، گرسنگی، بی‌خانمانی و… شاید این خشونت بی حد و اندازه باشد، اما ما باید یک جایی با واقعیت جنگ آشنا بشویم. می‌توان بارها گفت و نوشت و خواند، می‌توان دم فرو بست و عادت کرد. می‌توان با درد مزمن و ریشه‌داری که با آدمی می‌ماند و او را از درون می‌خورد خو گرفت.

می‌توان بی‌اعتنا گذشت و در گرماگرم زندگی شتابزده بر آن چه که امروز در جهان ما می‌گذرد چشم و گوش بست و دل خوش داشت، این همه اما ذره‌ای از دهشتناکی واقعیت‌های اطراف ما نمی‌کاهد. چه کسی ما را به ندیدن به نگاه نکردن ترغیب می‌کند؛ چه کسی می‌خواهد تا در نگاه ما رنگ‌های دروغین جای چشم‌اندازهای واقعی را بگیرد؟ چه کسی می‌خواهد که نمودارهای ستم، جنگ و ویرانی و زیستن در موقعیت‌های ناانسانی دوام بیاورد؟ به قول سوزان سونتاگ: «عکس‌های جنگ مانند عکس پورن هستند.

ممنوع و تاثیرگذار.» و هاینریش بل می‎گوید: «دردهایی در این دنیا هست، به آن عظمت که دیگر از اشک کاری ساخته نیست و جنگ، دردی است بی‌قداست و مخرب.» من وقتی عکس‌های بی پرده جنگ‎های افغانستان، سوریه و بمباران‌های شهر سنندج، دزفول، حلبچه و… را دیدم به اینها پی بردم. شکم پاره مردی که دل و روده‌اش بیرون ریخته بودند. جسد کودکان کشته شده که جا به جا افتاده بر زمین، گویی خوابیده باشند، کودکانی که ‌اثر‌ زیان‌بار جنگ بر سرنوشت آنان ابعاد گسترده‌‌‌تری دارد. ردیف به ردیف زیر بمب‌های صدام و صدام‎های زمانه، پوتین و پوتین‌های زمانه. بمب‌ها، خمپاره‎ها و گلوله‎ها انسان را نمی‌شناسند.

بی‌رحمانه وجود بشر را نشانه می‌روند و همه چیز را ویران می‌کنند. جنگ یعنی وحشی‌گری تام و تمام؛ چون دیگر فرصتی برای زندگی نمی‎گذارد و چون زندگی‎های بسیاری را می‎گیرد، زندگی‎هایی که خیلی کم «زندگی» کرده‎اند و خیلی کم باهار را دیده‎اند. در میانه دود و خون و باروت تنها نجات «جان» مهم است و هیچ چیز دیگر مهم نیست؛ هیچ چیز. این تلخی بی حد و اندازه را ما نمی‌فهمیم. نمی‌فهمیم که کاممان تلخ می‎شود تا حاکمان احمق لب بجنبانند و دستور روشن شدن ماشین جنگ را بدهند و ماشین جنگ که راه بیفتد، حتی کبوترهای آسمان را هم پرپر می‎کند.

وقتی صدای مهیب بمب‌ها را می‎شنویم. وقتی جسد بی‌شمار مردگان را می‎بینیم، آن‎وقت می‎فهمیم که واقعیت جنگ و میرایی یعنی چه. اما عکس‎ها به ما کمک می‎کنند. عکس‎هایی که باقی می‎مانند تا پازل خشونت جنگ‎ها را جور کنند، عکس‎ها به ما این تجربه را نشان می‎دهند که همیشه باید نیرویی جلوی وحشی‎گری بشر را بگیرد. بی خانمانی و در به دری هیچ جای دنیا خوب نیست. دل کندن از خانه خویش مانند یک نوع جان دادن است. یک نوع مرگ است. ماشین جنگ این مرگ‎ها را افزایش می‎دهد. لعنت به جنگ.

محمدتوفیق مشیرپناهی
روزنامه‌نگار

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد