به گزارش بارانی نیوز ، منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو در بخش کرفتو شهرستان دیواندره در استان کردستان قرار گرفته است.

این منطقه در فاصله ۱۲۵ کیلومتری شمال سنندج و در مسیر جاده سنندج به سقز قرار گرفته و دشتی مرتفع با ارتفاع ۲۲۰۰ متر از سطح دریا است که از سردترین مناطق ایران محسوب می‌شود.

در قسمت غربی دشت، کوه چهل چشمه واقع شده و در جنوب این کوه دشت سرسبز سارال قرار دارد.

این زیستگاه با مساحتی درحدود ۲۴ هزار هکتار زیستگاه پرنده حمایت شده و روبه انقراض میش‌مرغ با نام محلی میش سی و نام علمی otis tarda  بوده و در این رابطه برنامه‌های حفاظتی و مطالعاتی در دست اقدام است.

بیشتر مساحت دشت زیرکشت گندم رفته است اما در تپه ماهورها گیاه درمنه به‌عنوان گیاه غالب به چشم می‌خورد. میش‌مرغ‌ها از بهار تا پاییز در این منطقه دیده می‌شوند و گاهی نیز جوجه‌آوری می‌کنند البته این منطقه علاوه بر میش‌مرغ‌ها زیستگاه درنای معمولی، کوکر شکم سیاه، کبوتر چاهی، دلیجه و سارگپه پابلند نیز محسوب می‌شود.

میش مرغ (Otis tarda) یکی از بزرگ‌ترین پرندگان ایران است که از نظر حفاظتی در فهرست قرمز اتحادیه جهانی حفاظت (IUCN) در طبقه آسیب‌پذیر (VU) قرار دارد.

همچنین این‌گونه یکی از پرندگان نادر ایران محسوب می‌شود که در سال ۱۳۴۶ از سوی کانون شکار و صید آن زمان و سازمان حفاظت محیط‌ زیست فعلی «حمایت شده» اعلام شد ولی با وجود تمامی این اقدامات، ضروری است از شکار آن جلوگیری شود و برای حفاظت از محل‌های جوجه‌آوری آن به‌ویژه در شمال غرب کشور اقدامات جدی و فوری به عمل‌ آید.

یکی از مهم‌ترین محل‌های تجمع و زادآوری میش‌مرغ‌ها در ایران دشت‌های اطراف شهر زرینه اوباتو در شهرستان دیواندره است که جمعیت قابل‌توجهی از میش‌مرغ‌ها را حمایت می‌کند.

شکار میش‌مرغ‌ها یکی از مهم‌ترین دلایل کاهش جمعیت این‌ گونه بوده و اغلب زیستگاه‌های این‌ گونه شامل تپه ماهورهای کم ارتفاع و دشت‌های باز، به ‌مزارع کشاورزی به‌ خصوص به اراضی دیم کم بازده تبدیل شده است.

تبدیل اراضی، این‌ گونه جانوری را ناچار کرده که مزارع گندم، نخود و جو را به‌ عنوان زیستگاه خود انتخاب کنند که این عامل به گفته کارشناسان محیط زیست در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت محصولات، یعنی در تمام مراحل کشت و زرع به پرنده استرس وارد کرده و همیشه آن را در معرض تهدید و خطر قرار می‌دهد.

کاهش شدید جمعیت میش‌مرغ در اغلب زیستگاه‌های مهم آن به‌دلیل چرای بی‌رویه، تخریب پوشش گیاهی، فرسایش خاک، ناامن شدن منطقه و کاهش غذا برای این‌گونه بوده و همچنین بروز پدیده خشکسالی در سال‌های ۷۴ تا ۸۰ نیز از جمله عوامل طبیعی مهم در کاهش جمعیت میش‌مرغ به شمار می‌آید چرا که در زمان خشکسالی گندمزارها و سایر مزارع از جمله مزارع نخود که محل تخم‌گذاری و تغذیه این پرنده است خشک شده و یا ارتفاع رویشی آنها برای انتخاب محل آشیانه‌سازی و استتار مناسب نیست.

مسئله مهم دیگر تردد مالکین مزارع در منطقه است چون این موضوع باعث رم‌کردن و فرار میش‌مرغ‌ها از لانه می‌شود.

همچنین برخی افراد آگاهانه یا بدون آگاهی اقدام به جمع‌آوری تخم‌ها یا جوجه‌ها می‌کنند که این کار خسارت جبران‌ناپذیری را به جمعیت گونه و تنوع ژنتیک آن وارد می‌کند.

حال معضلی دیگر آینده این گونه در حال انقراض را تهدید کرده و به نوعی دشمنی‌هایی را از سوی اهالی منطقه که به دلیل عدم مدیریت شهری در سنوات گذشته آسیب‌های مادی و معنوی دیده‌اند را متوجه حال این ذخیره زیست محیطی کرده‌است.

عدم ‌واگذاری سندهای مالکیت به منازل اهالی این شهر به بهانه قرار گرفتن این شهر در منطقه حفاظت ‌شده زیست محیطی ویژه حفاظت از میش‌مرغ‌ها اعتراضات بسیاری را از سوی اهالی این منطقه طی ده سال اخیر به وجود آورده است و هم‌اکنون نیز اعضای شورای اسلامی این شهر و مسئولان شهری به دنبال رفع این دغدغه مردمی هستند.

یوسف نادری عضو شورای اسلامی شهر زرینه اوباتو در گفتگو با خبرنگار فارس اظهار کرد: تعدادی از شهروندان زرینه از سال ۸۲ تاکنون با درخواست از اداره ثبت اسناد دیواندره برای صدور سند مالکیت اقدام کرده‌اند اما متأسفانه تاکنون نتیجه‌ای نگرفته‌اند.

وی افزود: پس از تبدیل‌شدن زرینه به شهر در سال ۷۹ شاهد اقداماتی در خصوص تدوین طرح جامع شهری بودیم که متأسفانه به دلیل برخی سهل‌انگاری‌ها برخی از نقاط بافت فرسوده شهر در این طرح جامع قرار نگرفت و برای آن سند صادر نشد.

نادری خاطرنشان کرد: اهالی این محلات فرسوده و قدیمی از سال ۸۲ درخواست‌ها و اقدامات لازم را برای صدور سند مالکیت و بهره‌مندی از این مهم انجام دادند اما متأسفانه هر بار با جوابی غیرمتعارف مواجه شدند.

عضو شورای اسلامی شهر زرینه در ادامه سخنان خود اظهار داشت: مردم از سال ۸۲ با درخواست پی‌در‌پی از مسئولین ذیربط هر دفعه با جواب‌های غیرمتعارفی برخورد نمودند یکبار مسئولان مشکل آنان را مربوط به بنیاد مسکن دانسته و بار دیگر جوابی سربالا به آنان داده و می‌گفتند که فعلاً صدور سند نداریم.

نادری افزود: آخرین جوابی که از اداره ثبت اسناد شنیده شده است این بوده که چون زرینه در محل زیست میش مرغ (میش سی ) قرار دارد به آن سند تعلق نمی‌گیرد.

وی خاطرنشان کرد: شهروندان زرینه‌ای به دلیل نبود سند یا ناقص‌بودن سندهایشان دچار مشکلات زیادی هستند و مردم خواهان تعین تکلیف  پول‌های واریزی و قبول درخواست صدور سند هستند.

عضو شورای اسلامی شهر زرینه تصریح کرد: بی‌تفاوتی نسبت به این مسله موجب شده است ساخت و ساز خانه‌های مسکونی در این شهر عقب بماند و علی رغم ۱۴ سال سابقه شهربودن نمای شهر زرینه به روستا شبیه باشد تا به یک شهر و شهروندان زرینه‌ای نیز هروز برای تعیین تکلیف مشکلشان به اداره ثبت اسناد مراجعه کنند.

نادری افزود: حال این سوال‌ها مطرح است اگر منطقه حفاطت شده است چرا طرح‌های گاوداری و مرغ‌داری همانند قارچ در این منطقه سربرمی‌آورند و به آن توجهی نمی‌شود.

وی خاطر نشان کرد: اگر منطقه حفاظت شده است چرا مسئولان استانی و شهرستانی طرح جامع زرینه را توسعه داده و مورد تأیید قرار دادند آیا با این حرکت توانستند جلوی انقراض را بگیریند؟

آیا بهتر نیست به جای خشمگین‌کردن مردم از محیط زیست کاری کنیم آنها محیط زیستشان را حفظ کنند؟

وی افزود: امید است برای جلوگیری از انقراض این میش‌مرغ‌ها راهکاری بهتر و منطقی‌تردر نظر گرفته شود لذا اعضای شورای اسلامی زرینه ومردم این شهر منتظر پاسخگویی منطقی اداره محیط زیست و اداره ثبت اسناد و نمایندگان محترم مجلس هستند و درخواست دارند جهت حل مشکلشان راهی منطقی و عملی اندیشیده شود و در سال جاری با مدیریتی جهادی برای رفع مشکلات مردم همتی مضاعف صورت گیرد.

…………………………….

گزارش از خبات ساعدی – فارس

–