وقتی دو نفر می توانند برای طلاق به توافق برسند مطمئنا برای ادامه زندگی هم می توانند به توافق برسند اما باید به تغییرات مثبت و اطرافیان اعتماد داشت، و از تصمیمات شتاب زده پرهیز کرد.

به گزارش بارانی خبر، یکی از پدیده‌های که به عنوان آسیب اجتماعی از آن نام برده می‌شود طلاق و جدایی یک زوج از همدیگر است که آن هم پیامد‌های خواهد داشت درباره این موضوع با «محمد خالدیان» عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور استان کردستان و مولف ۷ کتاب و بیش از ۱۰۰ مقاله در زمینه علوم تربیتی و اجتماعی به گفت و گو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

چه عواملی بر صورت گرفتن یک طلاق تاثیر گذار است؟

وجود تفاوتهای فردی و فرهنگی از جمله عدم تناسب سنی، عدم تناسب فیزیکی و جسمی، تفاوت در باورها و عقاید فکری و مذهبی، اختلاف طبقاتی، تفاوت در وضعیت اقتصادی و بافت فرهنگی- اجتماعی.

مشکلات شدید شخصیتی و روانی: قسمت اعظم مشکلات ارتباطی و طلاق در میان افراد مبتلا به اختلال روانی شدید، افسردگی و برخی اختلالات اضطرابی گزارش شده است؛ همچنین یکی دیگر از اختلالات تاثیر گذار اختلال شخصیت پارانوئید (عدم اعتماد، بدبینی و بدلی) می باشد لذا سعی دارند نهایت کنترل و نظارت را بر اعمال، رفتار و روابط همسرشان داشته باشند و هرگونه روابط مبهم از جانب همسر می تواند باعث ایجاد احساس شدیدی از اضطراب و حتی خطر در این افراد شود.

عدم بلوغ عاطفی و فکری: بلوغ عاطفی: بلوغ عاطفی متضمن وجود بده – بستان عاطفی و قابلیت درک احساس دیگری یا همدلی است و فراتر از همه به رسمیت شناختن نیازهای دیگری و پذیرش مسئولیت برآوردن آن نیازها است. افرادی که به بلوغ عاطفی نرسیده اند تنها در زندگی به خود فکر می کنند، هدف این افراد از ازدواج فقط حمایت شدن است و در ازدواج نه به دنبال همسر بلکه در پی میزبانی برای ارتزاق هستند.

اعتیاد: بررسی های آسیب شناختی نشان می دهد که اعتیاد سردی کانون خانواده و سستی پیوند عاطفی، احساس شرمساری و سرانجام از هم گسیختگی ساختار خانواده را در پی دارد و احتمال بزهکاری و تبهکاری اعضای چنین خانواده ای می رود. همچنین اعتیاد عوارض جسمی، روانی، اقتصادی و اجتماعی گسترده ای از جمله اضطراب، پرخاشگری، ضعف اراده، بی توجهی به مسئولیتهای فردی و خانوادگی، ضعف حافظه، برهم خوردن تعادل روانی اشاره نمود.

خیانت: سه نوع خیانت جسمی، عاطفی و ترکیبی از هر دو ؛ باعث آسیب های عاطفی و روحی فراوانی در ازدواج می شود و این مسئله با از دست دادن عشق، از بین رفتن اعتماد، بی توجهی و دور شدن زن و شوهر از یکدیگر می شود؛ و صدمه ی ناشی از احساس فریب خوردگی برای برخی از زوجها بیش از تحمل جنبه های جنسی خیانت، سخت است.

دخالت اطرافیان: در حال حاضر در جامعه ایران قسمت اعظم اختلافات زناشویی نتیجه دخالتهای نابجا و غیرمنطقی اطرافیان می باشد. متاسفانه بسیاری از خانواده ها به استقلال فرزندانشان بعد از ازدواج احترام نمیگذارند و اجازه هر گونه مداخله را به خود می دهند این نیز زمینه آسیب جدی را فراهم می آورد.

عدم مهارتهای ارتباطی: مهارتهای ارتباطی شامل چگونگی صحبت کردن و شنیدن، ابراز محبت، مبادله رفتارهای مثبت و لذت بخش، حل تعارض و اختلاف، داشتن باورها و انتظارات صحیح و واقع بینانه، حمایت متقابل، مهارتهای جنسی و… می باشد. ابراز فعالانه محبت و سایر عواطف مثبت با تداوم رضایتمندی از رابطه، در ارتباط است در مقابل الگوهای دیگر از قبیل اهانت کردن، بیزاری، ترس یا کناره گیری عاطفی از همسر، پیش بینی کننده فروپاشی رابطه بوده و گام هایی در جهت جدایی هستند.

طلاق در یک خانواده چه پیامدهایی دارد؟

پژوهشها نشان می دهد که اضطراب، افسردگی، تشنج، احساس تنهایی، احساس عدم کفایت و بی لیلقتی، احساس شکست، عزت نفس پایین، عدم تعلق و وابستگی، از هم پاشیدگی، عدم کنترل، قربانی بودن، بیچارگی، خشم و عصبانیت، در پی انتقام بودن، احساس گناه، ترس و وحشتو امثال آن از پیامدها طلاق می باشد و در بعد از مرگ ناگهانی، بیشترین استرس را وارد می کند.

طلاق توافقی در بین انواع طلاق ها آمار بالایی دارد در این باره چه نظری دارید؟

متاسفانه در فرهنگ ما برای عقد و ازدواج و طلاق و جدایی تعجیل زیادی وجود دارد، خیلی از مواقع گذر زمان ممکن است خیلی از مشکلات را حل نماید نظر بنده این است که در امر طلاق عجله و تصمیم شتابزده گرفته نشود و با سعه صدر و صبوری و منطق تصمیم گرفته شود. البته در حال حاضر مداخلات در زمینه طلاق نیز جنبه اقتصادی و مالی پیدا کرده و خیلی مواقع صرفات جلسات مشاوره نیز رفع تکلیف شده است. انتظار می رود که خانواده ها و بخصوص والدین در زمان اختلاف فرزندانشان بجای تشویق و حمایت آنها برای جدایی و طلاق، آنها را به صبر و گذشت و تصمیم منطقی تشویق نمایند و خانواده ها و اطرافیان باید زوجین را تشویق نمایند که برای بهبود وضعیت تلاش نمایند و حتی اگر لازم باشد مشکلات و سختیهای زندگی خودشان در گذشته و زندگی گذشتگان را آنها تشریح نمایید و به آنها بقبولانند که مشکلات مقعطی می باشد و با گذر زمان ممکن است حل گردد و زندگی سالم مجموعه ای از مثبت ها و منفی ها می باشد و دارای فراز و نشیب می باشد. وقتی دو نفر می توانند برای طلاق به توافق برسند مطمئنا برای ادامه زندگی هم می توانند به توافق برسند اما باید به تغییرات مثبت و اطرافیان اعتماد داشت، و از تصمیمات شتاب زده پرهیز کرد. و باید این ذهنیت را داشته باشند که واقعا طلاق و جدایی تحت هر حالتی زمینه آسیب و آفت را برای هر دو نفر و به تبع آن هر دو خانواده فراهم می نماید و هیچ تضمینی وجود ندارد که تشکیل زندگی مجدد زندگی موفقتری از زندگی قبلی باشد.

مشکلات اقتصادی چقدر در وقوع طلاق تاثیر گذار است؟

زوجینی که تحت فشار روانی- اقتصادی هستند با انواع مسائل در حال مبارزه اند. در طول زمان وجود فشارهای مالی، ارتباط زن و شوهر را تحت تاثیر قرار می دهد. این فشارها می تواند باعث گوشه گیری، فشار عاطفی و افسردگی در افراد شود. زوج ها آشکار یا پنهان سعی در کنترل یکدیگر می کنند یا یکی از آنها دیگری را به خاطر مشکلات مالی، سرزنش می کند. همچنین فقر باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس زوجین بویژه مرد می شود و در نتیجه سبب بروز استبداد یا واکنش های مایوس کننده نسبت به دیگران (اعضای خانواده) و ازجمله همسر می شود و این مسائل باعث تشدید تنش های زناشویی و عدم رضایت از زندگی و پایین آمده کیفیت زندگی می شود.

چه راهکارهایی برای جلوگیری از طلاق بهتر است؟

قبل از اینکه به راهکارهایی برای جلوگیری از طلاق پرداخته شود باید به ضرورت لزوم رعایت چهار میم قبل از ازدواج یعنی مشاوره، مکاشفه، مشاهده و مصاحبه اشاره کرد:

مشاوره قبل از ازدواج که در جلسات مشاوره باید به تفاوتهای فردی، علائق، سلائق، خواسته ها، و حتی شناخت شخصیتهای مختلف اشاره شود که افراد با آگاهی کامل وارد مرحله ازدواج شوند، بعنوان مثال خیلی از سوء تفاهم نتیجه عدم شناخت کافی از همدیگر می باشد. شخصیتهای دیداری، شنیداری، لمسی، درون گرا و برونگرا … و ویژگیهای افراد دارای این شخصیتها کامل تشریح گردد تا افراد به خودشناسی و دیگر شناسی برسند تا بین من واقعی و من آرمانی و آیده ال شکاف ایجاد نشود. در ضمن بنظر بنده اولین مرحله در ازدواج خودشناسی می باشد که افراد شناخت کاملی از خود داشته باشند و نقاط قوت و ضعف خود را بشناسند و تلاش کنند از طریق نقاط قوت نقاط ضعف را پوشش دهند و تلاش کنند که نقاط ضعف را نیز مرتفع نمایند.

مکاشفه: بدین معنی که از محیط اطراف ، محیط کار و … فرد اطلاعات کاملی را بدست آورد . علت موفقیت زندگی های سابق و آمار پایین طلاق در همین نکته بود که تحقیق کاملی از دور و بر فرد صورت می گرفت و راجع به فرد، نحوه برخورد و تعامل فرد با دیگران، حتی اینکه با چه افراد دوستی و مراوده و ارتباط دارد و راجع به خانواده نیز تحقیق کاملی صورت می گرفت اما در حال حاضر مکاشفه به نسبت کم رنگ شده و فقط تاکید بر دو نفر فارغ از هر خانواده و اطراف و … صورت میگیرد خوب طبیعی است که در شرایط احساسی چون دو نفر گرایش نسبت به هم دارند شناخت کاملی پیدا نکنند و و قتی وارد زندگی مشترک میشوند رفته رفته تعقل و منطق جای احساس را خواهد گرفت و بعضی واقعیتها نمایان خواهند شد.

مشاهده: بدین معنی که افراد کاملا وضعیت ظاهری، جسمی، قد، هیکل و … وضعیت رفتاری و اخلاقی، حرکات و … را در محیط بیرون، دانشگاه و … مشاهده نمایند تا در با معیارهای خود مقایسه نماید خیلی از مواقع فرد بدون شناخت نسبت به این مسائل وارد مرحله ازدواج می شود که ممکن است در آینده عدم همخوانی معیارها زمینه عدم تفاهم را ایجاد نماید.

مصاحبه: افراد با همدیگر صحبت نمایند و با صداقت کامل خواسته ها، نیازها، تمایلات، انگیزه و .. را با هم در میان بگذارند تا نسبت به هم ذهنیتی پیدا کنند و به شناختی نسبت به همدیگر برسند.

قبل از عقد زوجین باید چه مشترکاتی داشته باشند تا به طلاق منجر نشود.

هر آنچه که میتواند زمینه تفاهم را ایجاد نماید که شامل تناسب سنی بین زوجین بطوریکه معمولا نباید اختلاف سنی دختر از سن پسر تقسیم بر دو به اضافه هفت بیشتر باشد (هرچند کاملا نسبی می باشد)؛ تناسب تحصیلی، تناسب خانوادگی، هم فکر بودن، هم کفو بودن، ساخت خانوادگی، تناسب اقتصادی، تناسب ظاهری و …

گفت و گو / هیوا محمدپور/

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد