گزارشی از همکار ساعی و توانا سرکار خانم مژگان وفایی در زمینه اعتیاد زنان

مرکزمشاوره زنان در یکی از مناطق حاشیه­شهر سنندج که مملو از آسیب های اجتماعی آشکار بوده پذیرای زنانی است که به بیماری اعتیاد دچار شده­ اند.

جایی درحاشیه شهر و در ساختمانی قدیمی که فاقد امکانات بهداشتی و خدمات درمانی است. زنی که درظاهر مسن می­نماید، بر روی صندلی پلاستیکی چمباتمه زده و درحال خود غرق است، گاه گاهی نگاهی به کسانی که رد می­ شوند کرده و دست دراز می ­کند تا شاید کسی به او کمکی کند. در ظاهر ۶۰ ساله به نظر می­ رسد، از او می­ پرسم چندسال داری؟

–          ۴۸سال دارم.

–          چند سال است که معتاد شدی؟

–          ۱۵سال.

–          چطور معتادشدی؟

–          وقتی سرماخوردگی گرفته بودم، شوهرم که خودش تریاکی بود گفت بیا چند پُک بکش خوب می شوی، از همین چند پُک کشیدن بود که گرفتار اعتیاد شدم.

–          بچه هم داری؟

–          بله سه پسر جوان و یک دختر ۲۳ساله دارم.

–          آنها هم اعتیاد دارند؟

–          بجز یکی از پسرهایم که سالم است بقیه معتادند. دخترم شیشه مصرف می­کند.

–          الان چه چیزی مصرف می­ کنی؟

–          متادون.

–          دخترت چطور معتاد شد؟

–          شوهرش قاچاقچی بود بخاطر اینکه دخترم را وارد کارهای خود کند او را معتاد کرد.

–          اموراتتان چطور می گذرد؟

–          شوهرم ترکمان کرده و از او خبری نداریم. پسرم هم که سالم است به تهران رفته و از ما دوری می کند، من هم مجبورم گدایی کنم.

زنی پرانرژی و خوش برخورد که نشانه­ های بهبودی در او مشخص است نظرم را بخود جلب می کند، با او بنای گفتگو را می­گذارم. پشت آن ظاهر پرانرژی غمی عمیق خود نمایی می­کند.

–          چند سال داری؟

–          ۳۸ سال.

–          چند سال مواد مصرف می­ کردی؟

–          ۱۸ سال.

–          چه موادی مصرف می­ کردی؟

–          هروئین.

–          چند وقته ترک­کردی؟

–          ۲سال.

–          چطور معتاد شدی؟

–          شوهرم زندان بود، من هم زیاد بی­تابی و بی قراری می­ کرد. چندبار برادرشوهرم گفت که مواد بکشم تا آرام شوم و دیگر کمتر گریه کنم. گفت خوب میشی. من هم کم تجربه بودم، گول خوردم و هروئین کشیدم. شوهرم ۱۸سال زندان بود. هفت­ساله آزاد شده وقتی آزادشد شوهرم هم سه سال مواد مصرف کرد، بعد ترک کرد، اما ۵ سال است که سرطان دارد.

–          بچه هم داری؟

–          بابغض شدید اشک در چشمهایش حلقه زد و گفت دخترم را دزدیدند، هفت سال است که او را ندیده­ام و از شقایقم بی خبرم.

–          چطور؟

–          وقتی برای مصرف مواد به خانه زنی درمحله فرجه که ساقی است، رفته بودم به من قرص خواب دادند و دخترم را به دو مرد فروختند و بعداً گفتند که آن را به عراق برده­اند. معلوم نیست الان دخترم کجاست و آیا زنده است یا نه.

–          همان یک دختر را داشتی؟

–          دو دختر دیگر هم دارم. شکیلا ۱۲ ساله و تسکین سه­ساله.

–          از دخترهایت بگو.

–          شکیلا دخترم درس می خواند. خوشبختانه دختر سالم و متدینی است و با این سن کم روزه می ­گیرد و نماز می خواند.

–          چه آرزویی داری؟

–          فقط می  خواهم دخترانم سالم باشند و تمام تلاشم را می­کنم سربار هیچکس نباشند و بتوانند از زندگی خود بهره ببرند.

–          اعتیاد درمیان زنان را چگونه دیدی؟

–          اعتیاد در زنان ما بیشتر شده و بیشتر به سمت شیشه کشیده می ­شوند. مثلا دانشجوها در جمع خودشان وقتی یک نفر شیشه می­کشد بقیه هم به خاطر تجربه­کردن و ناآگاهی معتاد می ­شوند. برخی دیگر از زنان توسط شوهرانشان معتاد می ­شوند و برخی هم در خفا از موادمخدر شوهرانشان به خاطر اینکه بدانند چیست و چگونه است مصرف می کنند.

۹ درصد از جمعیت معتادین کردستان زن هستند

برآورد معتادین استان کردستان ۱۹ تا ۲۱هزار نفر بوده که از این تعداد ۹درصد از جمعیت معتادین استان را زنان و ۹۱درصد از آن را مردان تشکیل می ­دهند.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان کردستان با اعلام این مطلب به کردپرس گفت: متاسفانه میزان رشد اعتیاد دربانوان در کشور نسبت به میزان رشد اعتیاد مردان بیشتر بوده و این مسئله شامل کردستان هم می­ شود.

سلیم کریمی با اشاره به اینکه تحصیل­کردگان بیشتر گرایش به مصرف موادصنعتی دارند، افزود: رشد اعتیاد به موادصنعتی درمیان بانوان بیشتر است.

به گفته وی یکی ازدلائل گرایش بانوان به موادمخدر بخصوص صنعتی باورهای غلط جامعه ازجمله استفاده برای لاغری، افزایش توان­جنسی، افزایش ضریب­هوشی، زیبایی وافزایش شب بیداری­های قبل از امتحانات بوده که مهمترین آن راحت جلوه­دادن درمان است.

اعتیاد دلیل بیش از ۴۰درصد از طلاق های استان

دبیرشورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان با اعلام اینکه ۲۵ تا ۳۰درصد از معتادین زن در کردستان ازطریق شریک زندگی و جنسی خود ویا یکی از اعضای خانواده معتاد شده­اند، اضافه کرد: بیش از ۴۰ تا ۴۵درصد از طلاق های استان به دلیل اعتیاد است.

کریمی میانگین سنی بانوان معتاد در استان را کمتراز مردان برشمرد و گفت: بلوغ سنی بانوان سریعتر بوده و مصرف مواد روانگردان و صنعتی از سن پایین شروع می ­شود.

وی همچنین خاطرنشان کرد: در بافت جمعیتی استان اعتیاد بیشتر در شهر سنندج نمودیافته و در شهرهای سروآباد و دیواندره مبتلایان کمتری داریم که این باتوجه به بافت فرهنگی، مذهبی، اجتماعی، نوع تعاملات خانوادگی زن و شوهر و نوع رفتار بادختران قابل لمس است.

کریمی همچنین ازاجرای تبصره۲ ماده ۱۶ به عنوان فرصت مناسبی برای رفع مشکل معتادان متجاهر در استان نام برد.

به گفته این مقام مسئول در راستای پیشگیری از اعتیاد در کردستان سند پیشگیری از اعتیاد که شامل برنامه­ها و اقدامات ویژه­ای است برای همه اقشار حتی بانوان نیز بوده که در کانون های هدف اصلی شامل خانواده ها، محلات، محیط های کار و آموزشی، اجراء شده و درحال اجراست.

اعتیاد یعنی دروغ بزرگ

یکی ازکارشناسان روانشناسی بالینی درگفتگو باخبرنگار کردپرس گفت: اعتیاد یعنی دروغ بزرگ و فرد معتاد یک دورغگو است و فرد با این فکر که من هیچ وقت معتاد نمی­شوم به دام اعتیاد می­افتد.

آرش نامداری با اشاره به رشد هشت پله­ای اعتیاد در کشور گفت: بیشترین آمار ابتلای جدید به سوی موادصنعتی مثل شیشه و متامفتامین است.

وی تصریح کرد: اعتیاد برای بانوان در قشر تحصیل­کرده شیوع بیشتری یافته و کم­کم به نوعی فرهنگ تبدیل می­شود.

نامداری با اشاره به اینکه اعتیاد بیشتر درقشر هنرمند دیده می­­شود، افزود: دخترانی که با پسران مصرف­کننده ارتباط دارند و به­علت عدم اگاهی از موادمخدر و توصیه دیگران جهت لاغری و مسائل جنسی شیوع آن را بیشتر می­ کند.

وی قرص ترامادول و ریتالین درمیان دانشجویان برای ایجاد بیش­فعالی شایع توصیف کرد و گفت: این قرص  ها در خوابگاه ها پخش می  شود و آن را از بازارآزاد تهیه می ­کنند.

موادمخدر و اعتیار با امتیاز ۶۰درصدی مردم اولویت دوم استان

پنج اولویت استان شامل بیکاری، موادمخدر و اعتیاد، بدحجابی، قاچاق کالا و مشروبات الکلی است.

معاون اجتماعی نیروی انتظامی استان کردستان با اعلام این مطلب گفت: در حوزه اجتماعی کارها و اقدامات برای اعتیاد عمومی است و مربوط به قشر خاصی نیست و اعتیاد به صورت عام تعریف می ­شود.

جواد بنی  عامریان اظهارکرد: اعتیادزنان درکردستان موضوعیت نداشته و چون چنین موضوعی وجود نداشته ما هم به صورت عمومی کار کرده­ایم.

به گفته وی اعتیادصنعتی و سنتی با امتیاز ۶۰ اولویت دوم استان محسوب می ­شود.

اما عدم مراجعه بانوان مبتلا به اعتیاد به مراکزمشاوره نیروی­انتظامی جای تأمل دارد، به­طوری که “مرتضی امین­زاده” مسئول مرکز مشاوره نیروی انتظامی گفت: چندسال است که مراجع معتاد خانمی نداشتیم و درطی هشت­سال یک یا دومورد شاید پیش آمده باشد.

نسبت رشد اعتیاد در بانوان نسبت به مردان افزایش رشد دارد

پس از مراجعات مکرر، معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی از مصاحبه و پاسخ سوالات خبرنگار کردپرس سرباز زده و مدیرگروه سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی کردستان اظهارکرد: اعتیاد دربانوان به شدت درحال افزایش بوده و نسبت رشد اعتیاد، دربانوان نسبت به آقایان افزایش دارد.

فاروق وفایی بااشاره به اینکه قبلا اگر ازهر ۱۰ معتاد مرد یک معتاد خانم داشتیم، اکنون تعداد مبتلایان زن نسبت به مرد بیشترشده، افزود: اگر درمردان رده  های مختلف اعتیاد ازسیگار تا موادمخدر طی می ­شود، بانوان مستقیماً به سمت موادمخدر زیان  آور سنتی و صنعتی روی می­آورند.

وی با بیان به اینکه بانوان بیشتر ازطریق همسران و اهل خانواده معتاد می ­شوند، گفت: آسیب های اعتیاد برای زنان بسیار بیشتراز مردان است.

وی مصرف اولیه اعتیاد در کردستان را هروئین، تریاک و بعد شیشه برشمرد و درمورد مطالعات دراین­باره گفت: مطالعات یا نیست یا اگر باشد محرمانه بوده و رسانه­ای نمی شود و اگر مطالعه­ای باشد برای دلائل مصرف و نوع مصرف است.

مدیرگروه سلامت روان دانشگاه علوم­پزشکی باتصریح براینکه اعتیاد برای مادران باردار عواقب بیشتری دارد، گفت: مواد تأثیر مستقیمی برجنین دارد و حتی از طریق شیرمادر به نوزاد منتقل می  شود.

کردستان در زمینه موادمخدر جزء استان های سفید کشور است

رئیس پلیس مبارزه با موادمخدر استان کردستان گفت: کردستان در زمینه موادمخدر جزو استان های سفید کشور بوده و ۹ درصد از جرائم استان مربوط به زنان معتاد است که این آمار بسیار ناچیزاست.

علیرضا دلیری اظهارکرد: استان کردستان درمعرض ۲علت مهم اینکه کردستان یک استان با بافتی جوان بوده ودیگر اینکه کردستان خودبخود درمعرض ترانزیت موادمخدر در کشور قراردارد، روبه­روست.

وی با بیان اینکه انهدام باندهای مواد درحاشیه مرز و باراندازهای اصلی در دستورکار پلیس مبارزه با موادمخدر است، افزود: این ترانزیت موادمخدر به آذربایجان غربی و اروپا صادر می  شود و رسوبات آن در استان زیاد نیست.

دلیری خاطرنشان کرد: ۵۱درصد افزایش دستگیری قاچاقچی ها اعم ازنگهدارنده و توزیع­کننده، ۱۴درصد افزایش برخورد نسبت به سال گذشته بوده که در کل ۱۶۶درصد افزایش دستگیری باند و انهدام باندها در استان را داشتیم.

وی بااشاره به اینکه صداوسیما، دستگاه های فرهنگی، روحانیون، افراد مذهبی و رسانه  ها باید با فرهنگ سازی مناسب لوازم ریشه کنی اعتیاد در جامعه را بوجود آورند، گفت: صداوسیما باید بیشتر کارکرده و هزینه کند تابتواند فرهنگ جامعه را ارتقا دهد.

کاهش امیدبه زندگی و عدم وجود فضای بانشاط برای بانوان

معاونت پیشگیری وفرهنگی بهزیستی استان کردستان با حضور ۳کارشناس درحوزه اعتیاد پذیرای این گزارش شدند و مدیرکل بهزیستی استان از ارائه هرگونه آمار و وضعیتی خودداری کرد.

یکی ازکارشناسان بهزیستی باتصریح براینکه به اعتقاد ما اعتیاد حتی یک خانم دراستان زیاد است، گفت: درکردستان برای بانوان نبود فضا برای ابراز وجود، تخلیه هیجان، محیط شاد، مکانی برای شورونشاط و فعالیت های ورزشی و تفریحی مناسب نداریم.

کرمی اظهار کرد: امیدبه زندگی در جامعه ما پایین بوده و بانوان ما به اندازه کافی با مشکلات عدیده­ای روبه رو هستند.

یکی دیگر از کارشناسان بهزیستی بابیان اینکه در خانم ها بسته به گروه سنی و همسالان اعتیاد فرق دارد، افزود: خوردن ریتالین در دختران جوان درزمان کنکور برای شب­بیداری، در زنان میانسال برای کاهش وزن و زیبایی مصرف شیشه و برای زنان میانسال به بالا الگوهای اطرافیان، باورهای غلط و برای کاهش درد ناشی ازبیماری موادمخدر افیونی و گاهاً تحت تأثیر همسر معتاد مصرف بیشتری دارد.

رعدی آمارهای متفاوتی را برای سن شروع اعتیاد در استان برشمرد و گفت: برای آقایان سن شروع ۱۵ تا ۱۶سال و برای بانوان ۱۸ تا ۲۰سال بوده که دردسترس بودن مواد که بین پنج تا ۱۷دقیقه مواد به دست مصرف کننده می  رسد، در نوع خود تأثیرگذار است.

یکی دیگر از کارشناسان گفت: امید به زندگی و محیط پر از شادی و نشاط با اعتیاد رابطه عکس دارد.

مسلم شبرنگ اظهارکرد: مشکلات اقتصادی، ناامیدی و نامناسب بودن محیط برای جوانان از علل گرایش به موادمخدر است.

وی بااشاره به اینکه جایگاه خانم ها در جامعه تغییریافته، افزود: وقتی ۷۰درصد از پذیرش کنکور را بانوان تشکیل می دهد، عرصه اجتماعی بانوان پررنگ تر شده و نبود منابع درآمد، عدم توانایی کامل خانواده ها، مشکلات، بیکاری و نابرابری ها بانوان را به سمت موادمخدر می­کشاند.

این کارشناس خاطرنشان کرد: کمترشدن توجه خانواده به وضعیت عاطفی و هیجانی فرزندان باتوجه به بروز مشکلات اقتصادی زمینه را برای گرایش به موادمخدر و یأس اجتماعی بیشتر می کند.

اعتیاد به شیشه شایعترین اعتیاد

معاون پیشگیری دادگستری کردستان اعتیاد به شیشه را درکردستان میان بانوان برشمرد و گفت: آمار معتادین زن درمقایسه با سال های گذشته افزایش داشته واکثر این زنان افراد بی­سرپرست هستند.

حسن بابایی اظهارکرد: ۲۰ تا ۳۵سال رنج سنی بانوان مبتلا به اعتیاد بوده و تحصیلات پایینی دارند و از خانواده های ازهم پاشیده هستند.

به گفته وی اعتیاد بانوان تهدیدی است که اگر پیش­بینی نشود و فکر درمانی بر آن ارائه نشود احتمال اشاعه آن زیاد بوده و زنان معتاد مورد سوءاستفاده قرار می گیرند.

وی تصریح کرد: آموزش ها باید از مدارس و سطح راهنمایی آغاز شود و دانشگاه ها هم باید در پیشگیری اهتمام به خرج دهند.

بابایی خاطرنشان کرد: مسئولین خوابگاه ها و اموردانشجویی دقت کافی داشته باشند، خانه  های دانشجویی و خانه  های مجردی آسیب  زا هستند وپدران ومادران حتی المقدور سعی کنند تا دخترانشان درخوابگاه ها مستقر شوند.

وی همچنین گفت: گزارش شده دربرخی از خوابگاه های خودگردان قلیان استعمال می­شود.

معاون پیشگیری دادگستری کردستان با اشاره به اینکه به بیماری های ایدز و هپاتیت توجه نمی شود، افزود: این درحالی است که افراد معتاد ۱۰برابر بیشتر در معرض این بیماریهای خطرناک هستند.

وی در ادامه توانمندسازی زنان زندانی و کارگاه های توانمندسازی برای زنان زندانی و همسران مردان زندانی را امری لازم برشمرد.

اکستازی ریسک رفتارهای پرخطر را افزایش می دهد

مسئول مرکز بیماری های رفتاری شهر سنندج گفت: مصرف مواد روانگردان میزان ریسک پذیری به رفتارهای پرخطر را زیاد کرده و نوع و تعداد روابط جنسی را بالا برده و ریسک رفتارهای پرخطر را بیشتر می کند.

شیرزاد سیفی اظهارکرد: در مواد روانگردان چون قدرت بازدارندگی نیست و فرد قدرت مقابله را نداشته میزان رفتار پرخطر در او شدت می یابد.

وی با اشاره به اینکه موادمخدر مرزاستانی ندارد، افزود: دید استان سفید بودن برنامه­های پیشگیرانه را منحرف می­کند.

سیفی با بیان اینکه در میان اقشار کم درآمد و ضعیف روآوردن به موادمخدر سنتی بیشتر است، گفت: این درحالی است که درمیان اقشار متمول، مصرف مواد صنعتی و قرص های روانگردان گرایش بیشتری دارد.

وی خاطرنشان کرد: کانون های پرخطر دراستان مهمانی ها در قشرمرفه، همسایگان درحاشیه شهرها، نوع رفاقت ها و روابط خانوادگی، زندان و خانواده هایی که فرد در آن مشکل روانی دارد.

به گفته وی میزان رفتارهای پرخطر در دوران نوجوانی بیشتر بوده زیرا مغزشان حسی و احساسی است و قسمت های مهاری و کنترل­گرانه آن ها رشد نکرده و خانواده ها باید مواظب نوجوانان خود باشند.

تدوین برنامه­های مدون وعلمی زمینه­ساز پیشگیری از اعتیادزنان

مدیرکل اموراجتماعی وفرهنگی استانداری کردستان باتاکید بر شناخت علمی و واقعی عوامل اعتیاد ازتدوین برنامه­های مدون و سازمان یافته زمینه ساز پیشگیری از اعتیاد زنان خبرداد.

جمال ارشدی گفت: استفاده از هویت فرهنگی باتکیه بر فرهنگ بومی و محلی به همراه راهکارها و پشتوانه های علمی درکنترل عوامل اعتیاد می­تواند، از آسیب اعتیاد زنان پیشگیری کند.

ارشدی با بیان اینکه اعتیاد زنان دراستان درحال گسترش است، افزود: افزایش تعداد مبتلایان به اعتیاد درمیان جامعه زنان دراستان به مرز هشدار رسیده است.

وی عوامل اقتصادی، مانند فقر و درتنگنا قرار گرفتن در زندگی و دور شدن والدین ازفرزندان را هم زمینه ساز اعتیاد درجامعه ذکرکرد و گفت که در اعتیاد بامجموعه ای از عوامل فردی و اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی مواجه هستیم.

اقدامات پیشگیرانه باید سازمان یافته و به دور از موازی ­­کاری انجام شود

مدیرکل اموراجتماعی استانداری کردستان با بیان اینکه فعالیت های سازمان یافته بین دستگاه ها برای کنترل این پدیده باید بوجود بیاید، گفت: مقابله با پدیده اعتیاد کاری تیمی بوده که با انسجام برنامه ها، مشخص شدن سهم هر سازمان در پیشگیری ازاعتیاد و اعتیاد زنان ازموازی  کاری جلوگیری کرده و اقداماتی کارساز را موجب شد.

ارشدی درادامه بیان کرد: کنجکاوی های زنان برای یک بار تجربه، تفریح، تقلید از افراد و پیروی از الگوهای خاص، تأمین نیاز جنسی و نابسامانی خانواده بخصوص طلاق در درازمدت زنان را علاوه بر اعتیاد به سمت روسپی گری و فساد می کشاند.

وی همچنین یادآور شد: یکی از دلائل اعتیاد زنان، مردان معتاد بوده و اگر مردان معتاد کنترل شوند، آسیب های کمتری متوجه زنان و کودکان می­شود.

این مقام مسئول یافتن عوامل اصلی اعتیاد زنان راحیاتی توصیف کرد و گفت: تزلزل ساختارهای اجتماعی، فرهنگی و زیربنایی توأم با فشار اجتماعی موجب شده تا اعتیاد در زنان تشدید یابد.

وی تصریح کرد: تا تحقیقات میدانی و علمی انجام نشود نمی­توان راه­حل ارائه داد و هر گونه اقدام و اظهار نظری با دلائل علمی و واقع بینانه میسر است.

ارشدی اظهارکرد: ساماندهی سکونت گاههای غیررسمی، آموزشهای فنی وحرفه­ای، کارگاه های آموزشی مهارت خانواده، مهارت های زندگی، زندگی سالم در حاشیه شهرها، کارگاه های توانمندسازی و رسیدن به خودآگاهی زنان از جمله اقداماتی است که برای آن برنامه ریزی علمی شده و به صورت علمی اجرایی می شود.

انفعال بخش هایی چون کمیسیون اجتماعی مجلس ونمایندگان استان، اموربانوان دستگاه های اداری و فرمانداری ها، انفعال بخش ورزش وجوانان و ضعف دستگاه های فرهنگی، عدم توجه صداوسیما به مسائل و مشکلات اساسی استان و بررسی های کلی و عدم تفکیک مقولات و طبقه بندی های خاص و مهم از جمله مشکلاتی است که پیش روی این معضل قرار دارد. کردپرس

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد