- کد خبر: 5339
- خبرنگار: بارانی نیوز
- گروه خبری : فرهنگ و هنر
- تاریخ انتشار : 2 شهریور 1394, 16:18:49
گفت وگو با خیاط قدیمی دیواندره / لباس محلی؛ یادگار تاریخ کهن کردستان
بارانی نیوز ، زمانی که میخواهیم قوم یا ملتی را خوب بشناسیم، ابتدا سراغ آداب و رسوم و فرهنگشان میرویم. این موضوع در زبان و گویش آنان یا غذاهایی سنتی و نوع پوشششان متبلور میشود، به گونه ای که اگر بخواهیم اقوام مختلف را بشناسیم، نخستین نمادی که جلب توجه میکند، لباسهایی با زیورآلات ویژه آن منطقه و قوم است؛ مانند لباسهای کردی که اجزای مختلف تشکیلدهنده آن نوعی نظم، زیبایی و یکپارچگی را در خود نهفته دارد.
این موضوع بیانگر اصالت مردم کردستان است و برای بسیاری از هموطنان جذابیت ویژه ای دارد و به عنوان یکی از سوغات اصلی استان مطرح میشود. لباس کردی ازجمله بهترین لباسها هم ازنظر اصیل بودن و هم حفظ حجاب است که دوخت آن زحمات بسیاری دارد. کردستان خیاطان حرفه ای بسیاری دارد که توانستهاند تاکنون میراث کهن مردم این دیار را زنده نگه دارند و به نسل جدید منتقل کنند.
اگرچه این روزها استفاده از لباس محلی درمیان جوانان کمتر از گذشته است، اما این نوع لباسها همچنان طرفداران پروپا قرص خود را دارد و همین موضوع به کسب و کار خیاطان استان رونق میدهد. دراین زمینه با «عبدالله فتحی» از خیاطان قدیمی فعال در دیواندره به گفتوگو نشستیم که در ادامه میخوانید.
از چه زمانی شغل خیاطی را آغاز کردید؟
از نوجوانی علاقه ویژه ای به لباس محلی داشتم و همواره علاقهمند بودم دراین زمینه فعالیت کنم. این موضوع سبب شد که از اواسط دهه ۱۳۵۰ کار خود را از یکی از مغازههای خیاطی دیواندره و به عنوان شاگرد آغاز کردم. تا امروز که سالهای زیادی از آن زمان میگذرد، هنوز با همان علاقه دراین صنف فعالیت میکنم.
به جز علاقه شخصی، چه چیزی سبب شد که به این شغل روآورید؟
ابتدا به این موضوع اشاره کنم که خیاطی هنر زیبایی است که با هویت و فرهنگ یک ملت همراه است و این موضوع جذبکننده است. علاوه بر این با توجه به اینکه عمو و داییام نیز در زمینه خیاطی فعالیت میکردند، پیش زمینه فکری دراین حوزه داشتم. خیاطی در خانواده ما موروثی است. به دلیل اینکه به این شغل علاقه ویژه ای داشتم با نگاه کردن به شیوه کار آنان و حضور در مغازهشان، کم کم خیاطی را آغاز کردم. فکر میکنم که حدود سال ۱۳۵۷ بود که کارم را بهصورت مستقل در حوزه خیاطی آغاز کردم.
جایگاه گذشته و کنونی شغل خیاطی را چگونه ارزیابی میکنید؟
هر شغلی براساس نیازهای مردم، در جامعه کاربرد ویژه خود را دارد. شغل خیاطی نیز با توجه به اینکه نقش ویژهای در پوشش و هویت مردم کشور و به ویژه کردستان داشته، از جایگاه ویژهای برخوردار است. در گذشته به خیاطی به عنوان نوعی هنر نگاه میشد و خیاطان را در زمره هنرمندان میشناختند و فعالان این صنف ارج و قرب زیادتری داشتند، اما امروزه با توجه به گسترش و وسعت هنر و ایجاد صنوف مختلف، تا حدودی دید هنری مردم به خیاطی کاسته شده، اما این شغل همچنان در نزد مردم کردستان از جایگاه ویژهای برخوردار است.
به عنوان خیاط پیشکسوت، وضع کنونی فعالان این صنف را در استان و به ویژه دیواندره چگونه میبینید؟
این روزها فعالان این صنف در استان با مشکلات زیادی ازجمله حمایت نشدن ازسوی سازمانها و نهادهای مربوط مواجهند. دراین میان میتوان به مشکل بیمه و مسکن این قشر زحمتکش نیز اشاره کرد که مشکلات بسیاری برای خیاطان به وجود آورده است.
در کنار مشکلات باید به نکات مثبت نیز اشاره کنم و آن اینکه در گذشته به دلایل مختلف مردم کمتر برای خرید و دوخت لباس مراجعه میکردند، اما این روزها استقبال مردم گستردهتر شده و ازنظر کسب درآمد و فعالیتکاری وضع مناسبتری داریم.
دیواندره ایها از لباسهای محلی استقبال میکنند؟
با وجود اینکه این روزها گرایش مردم و به ویژه جوانان به استفاده از لباسهای ساده مانند شلوار، پیراهن، تی شرت و از این دست بیشتر شده است، اما همچنان دراین شهر و روستاهای اطراف، از لباسهای بومی استقبال مناسبی میشود و این نوع لباسها هنوز طرفداران زیادی دارد. اگر بخواهیم دسته بندی کنیم، میتوان گفت که مردان و زنان میانسال بیشتر لباس کردی میپوشند. نکته دیگر اینکه با توجه به اعیاد و فصلهای مختلف سال، تنوع لباسها نیز تغییر میکند. در بعضی از اعیاد و مناسبتها شاهد اوج فعالیت خود هستیم و حتی در مواقعی تا نیمههای شب یا بهصورت ۲۴ ساعته مشغول آماده کردن سفارشهای مشتریان هستیم.
یعنی شغل شما فصلی است؟
تقریبا درست است، اما کاملا فصلی هم نیست. درگذشته بیشتر در اعیاد و مناسبتهای ویژه سفارش کار داشتیم، اما امروزه به دلیل افزایش مدگرایی و تغییر بعضی از آداب و رسوم مردم، شاهد افزایش مشتریان هستیم و اوایل بهار و اواخر تابستان نسبت به ماههای دیگر سال سفارشهای بیشتری داریم.
بنابراین مناسبتهایی مانند عید نوروز اوج فعالیتکاری شما محسوب میشود؟
در روزهای پایانی سال که مردم خود را آماده عید نوروز میکنند، سفارشهای مشتریان بسیار مناسب است و همه با تغییر فصل، پوشش خود را نیز تغییر میدهند. بنابراین دراین روزها حسابی سرمان شلوغ است و تلاش میکنیم سفارش مشتریان را در زمان مقرر تحویلشان دهیم.
مشتریان شما بیشتر چه مدلهایی از لباس کردی را میپسندند؟
یکی از مدلهای پرطرفدار «کاو پاتول» است که پوشیدن آن درمیان مسنترها بیشتر رواج دارد. مدل «چوخ و رانک» نیز حالت بینابینی دارد و بیشتر در بهار و تابستان پوشیده میشود. مدلهای دیگری نیز وجود دارد که کمتر سفارش میدهند و در مراسم ویژه مانند عقد و عروسی و عید نوروز پوشیده میشود.
اگر به گذشته برگردید، بازهم شغل خیاطی را انتخاب میکنید؟
با توجه به سابقه خانوادگی و نیز استعدادی که در خیاطی دارم، بازهم خیاطی را انتخاب میکنم.
و حرف آخر… ؟
یکی از شاخصههای هرفرهنگی، نوع پوشش مردم است. باید با استفاده از لباسهای بومی، فرهنگ غنی خودمان را حفظ کنیم. مسئولان فرهنگی نیز باید دراین زمینه بیشتر تلاش کنند. اجرای طرحهای حمایتی دراین حوزه میتواند نقش مهمی در گسترش استفاده از لباسهای محلی داشته باشند.
شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد
اخبار مرتبط
- نوروز ۱۴۰۴ / رنگ سال / حیوان / رویدادهای نجومی
- افتخارآفرینی هنرمندان در نخستین رپرتوار تئاتر تیک تاک سنندج
- بزرگداشت عالم ربانی مولانا حاج قاسم پایگلانی در روستای تاریخی پایگلان
- تقدیر از یادداشت خبرنگار بارانینیوز در جشنواره مطبوعات کردستان
- چاپ مجموعه ۱۰ جلدی آثار ماموستا ههژار توسط دانشگاه کردستان؛ گامی برای پاسداشت ادبیات کُردی