فضای مجازی؛ از شایعه تا واقعیت

در روزهای اخیر بازهم شاهد انتشار شایعه‌های بی‌اساسی در فضای مجازی استان و به‌ویژه در سنندج بوده‌ایم که این موضوع افکارعمومی را تحت تأثیر قرار داده است.

بارانی خبر – بررسی چرایی شکل‌گیری پدیده‌ای به نام شایعه‌سازی در جامعه امروز نیازمند وجود نگاه موشکافانه‌ای به حوزه فضای مجازی گسترش یافته در سال‌های اخیر است.  با پیدایش اینترنت و همه‌گیری آن در جامعه، مردم علاقه زیادی به وبلاگ‌نویسی پیدا کردند و دست‌نوشته‌های خود را به صفحات وبلاگ می‌سپردند، اما به مرور زمان و با پیدایش شبکه‌های اجتماعی، وبلاگ‌ها دیگر رونق گذشته خود را از دست دادند. البته هنوزهم هستند افرادی که به‌صورت منظم مطالب خود را درصفحات وبلاگ ثبت می‌کنند.

آغاز به کار شبکه‌های اجتماعی
در سال ۱۳۸۱ چند شبکه اجتماعی با کاربری‌های متفاوت آغاز به کار کردند و از آن زمان به بعد این شبکه‌ها به‌صورت قارچ‌گونه‌ای تکثیر شدند و مخاطبان زیادی جذب کردند. ۲سال بعد از راه‌اندازی شبکه اجتماعی «فیس‌بوک» دسترسی آن برای عموم مردم امکان‌پذیر شد.

 ورود گوشی‌های هوشمند
دراین میان با ورود گوشی‌های هوشمند به بازار ایران و پیدایش شبکه‌های تلفن همراه، محبوبیت سامانه‌های اجتماعی درمیان کاربران ایرانی کمرنگ‌تر شد، ‌طوری که تعداد زیادی از کاربران به دلیل همیشه در دسترس بودن و راحتی استفاده از این شبکه‌ها، از سامانه‌های شبکه‌های اجتماعی به نرم‌افزارهای شبکه‌های تلفن همراه از جمله «تانگو»،«لاین»، «واتس‌آپ»، «وایبر» و «تلگرام» مهاجرت کردند. درایران نیز شبکه‌های اجتماعی بومی متعددی راه‌اندازی و تعدادی از آنها نیز با اقبال کاربران روبه‌رو شدند. از جمله این شبکه‌ها می‌توان به «کلوب دات‌کام»، «فیس‌نما»، «فارس تویتر»، «هم‌میهن» و «افسران جنگ نرم» اشاره کرد.

فضایی برای معرفی خود به جامعه
با گذری کوتاه و مختصر بر تاریخچه شبکه‌های اجتماعی و میزان نفوذ کاربران ایرانی در این شبکه‌ها بد نیست گذر کوتاهی نیز بر آثار و پیامدهای مطالب منتشر شده در این شبکه‌ها داشته باشیم.
با گسترده شدن استفاده از شبکه‌های اجتماعی تلفن همراه، افراد زیادی برای معرفی کردن خود به جامعه مخاطب، ساعت‌ها از وقت روزانه خود را برای استفاده از این اپلیکیشن‌ها صرف می‌کنند. این افراد از «لایک کردن» گرفته تا اظهارنظر درباره موضوع‌های گوناگون و ارسال عکس‌های متفاوت می‌خواهند فعال بودن خود را نشان دهند. از انتخابات صنف‌های مختلف گرفته تا انتخابات محلی، منطقه‌ای و کشوری،بیشتر افراد قسمتی از راه پیروزی خود را در این شبکه‌های اجتماعی می‌بینند. درمجموع اصل چنین حرکت‌هایی ناپسند نیست، چراکه جامعه زودتر و به‌صورت مستقیم می‌تواند با افراد و توانایی‌های آنان آشنا شود و انتخاب دقیق‌تری را انجام دهند.

نکات مثبت و منفی
ایجاد فضای باز برای طرح بحث‌های مختلف و رسیدن به نتیجه ای مطلوب از نکات مثبت این‌گونه شبکه‌هاست. اما نباید آثار زیانبار آن را نیز فراموش کرد. از جمله این‌گونه آثار می‌توان به تعرض به حریم خصوصی دیگران، توهین به قومیت‌های مختلف، تخریب شخصیت‌ها و سوءاستفاده‌هایی از این دست اشاره کرد که نمونه‌هایی از این سوءاستفاده‌ها را در روزهای اخیر در استان و کشور شاهد بودیم که البته آثار زیانبار و تبعات منفی را نیز همراه داشت.
دراین میان در روزهای مختلف سال نیز هرچه به مناسبت‌های مختلف چه اعیاد و چه مناسبت‌های رقابتی نزدیک‌تر می‌شویم، حجم پیام‌ها و فعالیت کاربران در این شبکه‌ها بیشتر می‌شود.
درمناسبت‌های رقابتی نیز همیشه کاربران به چند دسته تقسیم می‌شوند. البته افرادی نیز هستند که در این جناح‌بندی‌ها قرار نمی‌گیرند و فقط به نظاره می‌نشینند. در وهله نخست دسته‌ها به توانایی‌های خود یا فرد مورد نظر می‌پردازند و سعی می‌کنند شایستگی‌های وی را به دیگران معرفی کنند.
اما زمانی که این مهم اتفاق نیفتد، با به‌کارگیری روش‌های منفی دیگر به تخریب یا پخش شایعه پرداخته می‌شود که با توجه به زنجیره‌وار بودن کاربران در این شبکه‌ها، این شایعه‌ها به سرعت در صفحه‌های مختلف پخش می‌شود و ناخواسته تعدادی از رسانه‌ها نیز بر این موج سوار می‌شوند.

فرصتی برای سرگرمی
امروزه جدا از استفاده خاص از اپلیکیشن‌های تلفن همراه، افرادی برای سرگرمی یا پیگیری مطلب ویژه‌ای با دوستان و همکاران خود در این شبکه‌ها حضور می‌یابند و تعدادی نیز به دلیل سرعت بالا، بحث‌ها و اخبار مورد نظر خود را از صفحات یا کانال‌های تلگرامی دنبال می‌کنند.
اکنون با توجه به اینکه در موعد برگزاری انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی قرار داریم و هر روز به زمان وقوع این رویداد سیاسی بزرگ درکشور نزدیک‌تر می‌شویم، فعالیت‌ها و نوآوری‌ها در شبکه‌های اجتماعی بیشتر می‌شود، ‌طوری که می‌توان فضای این شبکه‌های اجتماعی را انتخاباتی‌تر از گذشته ارزیابی کرد.

لزوم حفظ حرمت‌ها
آنچه نباید از آن غفلت کرد، حفظ حرمت همنوعان است. همه به خوبی از سرعت انتشار مطالب در این شبکه‌ها آگهی داریم، پس نباید به دلیل خصومت‌های شخصی یا به دلیل شکست خوردن از فردی در یک رقابت، بخواهیم شخصیت انسانی وی را تخریب کنیم، چراکه راه‌های متعددی برای نقد کردن و پیگیری اختلاف‌ها وجود دارد که چهره انسانی هیچ یک از طرفین را خدشه‌دار نمی‌کند.
از دیگر بی‌توجهی‌های کاربران در این شبکه‌ها واقعی خواندن برخی از مطالب و بازنشر آنهاست. با کمی تفکر می‌توان به شایعه بودن این‌گونه مطالب پی برد. معمولا در ابتدای این پیام‌ها عباراتی مانند «توجه توجه»، «فوری فوری»، «سریع اطلاع‌رسانی کنید» و «رئیس فلان مکان هشدار داد» به کار برده می‌شود که هدف این است که به کاربر گفته شود این پیام از اهمیت فراوانی برخوردار است.

هیوا محمدپور / روزنامه نگار
انتهای پیام/۹۲۰۰۱

شما هم نظر خود را در مورد این مطلب در قسمت نظرات بنویسد بعد از تائید مدیر منتشر خواهد شد

صفحه اینستاگرام بارانی نیوز
  • نظرات کاربران

    پاسخی بگذارید

    تبلیغات خرید بک لینک با کیفیت فقط 30 هزار تومان
    عدالت خبر
    خانه به دوش
    کشاورزی
    ** وبسایت حقوقی عدالت
    ** مشاوره تحصیلی آنلاین ** مشاوره درسی ** خرید هارد سرور اچ پی HP ** خرید آنلاین کتاب های Cambridge IELTS ** اجاره خودرو ** Chiropractor ** خرید هارد سرور اچپی HP ** خرید سرور استوک اچپی ** اجاره خودرو ** 오피스타 ** خرید سرور اچپی ** 오피스타 ** سند اجاره ای برای زندانی ** Bahiscasino ** ساک دستی متقال ** ปั้มไลค์ ** سرور HP
    *******