•  از چه زمانی موسیقی را شروع کرده اید؟

من لیسانس تاریخ را از دانشگاه ارومیه در سال ۸۰ گرفتم و موسیقی را از سن کودکی و با ساز دف آغاز کردم، سپس ساز کمانچه را برگزیدم و سرانجام در دوران دانشجویی در ارومیه با ساز دیوان آشنا شدم. اکنون نزدیک به ۱۶ سال است که دیوان می‌نوازم و در شهرهای مختلفی مانند ارومیه، سنندج، کرمانشاه، سقز، جوانرود، سرپل ذهاب و قصرشیرین روی سن رفته‌ام.

• از موسیقی منطقه دیواندره بگویید.

از آنجا که از نظرجغرافیایی، دیواندره نقطه اتصال موکریان، هه‌وشار(افشار)، اردلان و لیلاخ است و هریک از این مناطق موسیقی مختص به خود را دارند، این امرسبب شده دیواندره تقریبا تمام سبک‌های فولکلوریک را دارا باشد و حتی گونه‌ای تلفیقی نیز در آن به‌وجود آید.
از طرفی، آواز هوره که مختص به مناطق جنوبی استان‌های کردنشین یعنی کرمانشاه و ایلام است، رایج‌ترین نوع آواز فولکلور دیواندره است که به جز در قسمت‌هایی از کامیاران که با کرمانشاه همسایه است در هیچ کجای استان مرسوم نیست. به احتمال قوی از سوی عشایر کلهر که در منطقه به جمهور مشهورند به دیواندره آمده است. اول به این دلیل که زبان شعری این آواز در میان هوره خوانان (هوره چر) دیواندره، کردی کلهری است. دوم این‌که هوره‌خوانان دیواندره خود را مقلد کسانی مانند علی نظر، صفر و سید قلی می‌دانند که همگی از کردهای کلهر هستند.

• خوانندگان معروف منطقه دیواندره چه سبک‌هایی دارند؟

موسیقی دیواندره مدیون کسانی چون عطاخان سعید منصور و سید محمد صفایی است که در زمان خود از پرطرفدارترین‌ها بودند و اکنون نیز آهنگ‌های آنان ورد زبان هاست، اما فقط تعدادی از آثار آنها ضبط شده است. کارهای سید محمد صفایی از نظر ریتم بسیار متنوع و به اصطلاح ریتمیک است و شور و نشاط خاصی به مخاطب می‌دهد و بیشتر حالت بداهه خوانی دارد که در موسیقی کردی به آن بند گفته می‌شود. خواننده فی البداهه و در لحظه اشعارش را در ذهن می‌سراید و با آهنگ می‌خواند. ناگفته نماند که وی دف هم می‌نواخت. اما کارهای عطاخان سعید منصور ازنظر ملودی جایگاه ویژه‌ای دارد و می‌توان گفت که سبک مخصوص به خودش را داشت.
در کنسرت اخیر هم با تلاش کاک صادق کرمی ۲ آهنگ از عطاخان بازسازی شد که بسیار مورد توجه همشهریان قرار گرفت. این موضوع نشان داد که این آثار جاودان می‌ماند و پس از سال‌ها هنوز هم تازگی دارد و نسل جدید هم به آنها علاقه مند هستند.

• توانایی هنرمندان دیواندره‌ای در برگزاری کنسرت و کار هنری در چه سطحی  است؟

اولین گروهی که به صورت جدی تشکیل دادیم، گروه موسیقی سنتی سارال بود که در اولین سال تشکیل خود توانست به عنوان نماینده‌ کردستان به جشنواره‌ موسیقی زاگرس نشینان در بروجن راه یابد، سپس در جشنواره‌ موسیقی کردی غرب کشور، پس از کرمانشاه مقام دوم را کسب کردیم، اما پس از مدتی گروه به سکون گرایید و سرانجام به سرپرستی صادق کرمی و البته با اعضای جدید گروه موسیقی پاپ ستران را تشکیل دادیم، که هفته‌ گذشته اولین کنسرت خود را به نمایش گذاشت که بسیار مورد توجه همشهریان قرار گرفت.

• وضعیت آموزش موسیقی در دیواندره چگونه است؟

تدریس موسیقی در دیواندره قدمت زیادی ندارد و از ۲۰ سال نمی‌گذرد که از سوی ابراهیم رحیم‌زاده و با آموزش ویولن شروع شد، البته قبل از آن (مانند تمام کردستان) ساز دف در میان مردم رایج بود و به صورت سینه به سینه آموزش و انتقال داده می‌شد.
هم اکنون خانه فرهنگ شهر در زمینه آموزش سازهای ویولن، کمانچه، گیتار، دیوان، فلوت، نی، سنتور، ۳تار و دف فعالیت می‌کند و کارآموز می‌پذیرد. اما نسبت به جمعیت شهر، استقبال از کلاس‌ها ضعیف است، هرچند نسبت به گذشته رو به افزایش است، در کل چندان مورد رضایت نیست.

• در این منطقه طرفدار موسیقی پاپ زیاد است یا فولکلور؟

همشهریان ما هم مانند تمام مردم ایران، برخی طرفدار موسیقی سنتی کردی هستند و برخی هم پاپ را دوست دارند که البته در کنسرت اخیر ما سعی کردیم ۲آهنگ تلفیقی داشته باشیم و ۲ آهنگ هم از کارهای فولکلور (البته با تنظیم جدید و به صورت پاپ ). در نظرسنجی‌ که انجام دادیم آهنگ‌های فولکلور بیشتر مورد توجه مردم قرار گرفته بود که جای خوشحالی است. موسیقی پاپ کردی نهالی است که عمر زیادی ندارد، اما به سرعت در حال بالندگی ا‌ست.

   کمبود سالن برای اجرای موسیقی در دیواندره
رئیس انجمن موسیقی دیواندره می‌گوید: نه تنها موسیقی، از هیچ هنری آن طور که باید حمایت نمی‌شود. دیواندره هنوز هم حتی یک سالن برای اجرای موسیقی و تئاتر ندارد و تنها سالن موجود شهر که در مجتمع فرهنگی قرار دارد فاقد سیستم صوتی و حتی صندلی است و کنسرت‌ها به ناچار در تالارها اجرا می‌شود.
«زاهد سلیمانی» می‌افزاید: مربی‌ها برای به روز شدن به کارگاه‌های آموزشی نیاز دارند که هزینه آنها بالاست. با وجود این بچه‌ها خستگی ناپذیر ادامه می‌دهند. در پایان از تمامی جوانان شهرم که بسیار دوستشان دارم درخواست دارم بیشتر به هنر اهمیت بدهند، شهر ما نیازمند تک تک آنهاست، آستین  بالا بزنند و هریک در زمینه‌ای فعالیت کنند.

گفت و گو/ هیوا محمدپور / خبرنگار همشهری